Radio Białystok | Gość | mł. insp. Piotr Walczak - wiceminister finansów, zastępca szefa KAS
Pracownicy i funkcjonariusze podlaskiej Krajowej Administracji Skarbowej obchodzili swoje pierwsze wspólne święto. Z połączonych w tym roku Administracji Podatkowej, Służby Celnej i Kontroli Skarbowej powstała jedna administracja – Krajowa Administracja Skarbowa.
Jakie są efekty działania KAS? O tym z wiceministrem finansów, zastępcą szefa KAS mł. insp. Piotrem Walczakiem rozmawia Lech Pilarski.
Lech Pilarski: Witam pana ministra.
Witam pana redaktora, witam szanownych słuchaczy.
Największe osiągniecie tego roku to zatkanie tzw. "lejka suwalskiego". Czy mógłby pan minister przybliżyć nam, w czym rzecz?
Województwo podlaskie jest bardzo ważne z punktu widzenia tego sukcesu, który osiągnęła Krajowa Administracja Skarbowa w uszczelnieniu systemu podatkowego, ponieważ, jak pan redaktor zauważył, na terenie Suwalszczyzny istnieje tzw. "lejek suwalski". Chodzi, krótko mówiąc, o przejście z Litwą. Ja zwracam uwagę, że jest to przejście schengenowskie, czyli przejście, na którym nie ma kontroli. Przez to niestety do Polski wlewała się duża ilość nielegalnego paliwa. Wykorzystywały to zorganizowane grupy przestępcze, zarówno krajowe jak i międzynarodowe, bo podkreślam, że przestępczość vatowska jest przestępczością transgraniczną. Jest przestępczością zorganizowaną i przestępczością, w której niestety uczestniczą osoby z wielu krajów.
Jest to przestępczość wielonarodowa. To paliwo wjeżdżało bez odprowadzenia danin publiczno-prawnych, przede wszystkim oczywiście podatku VAT. To powodowało m.in. lukę vatowską, która u nas powstała. Co my zrobiliśmy? Przede wszystkim zmiany oczywiście legislacyjne z jednej strony. Pakiet paliwowy, ustawa o monitorowaniu przewozów towarów wrażliwych, a więc tzw. SENT. Ale innym działaniem było działanie organizacyjne. Powstanie Krajowej Administracji Skarbowej, skonsolidowanie Urzędu Kontroli Skarbowej, Służby Celnej i Wywiadu Skarbowego w Urząd Celno-Skarbowy, czyli coś w rodzaju polskiej Guardia di Finanza. I oczywiście zmianę zasad działania urzędów skarbowych pod nadzorem Izby Administracji Skarbowej tutaj ulokowanej w Białymstoku. To spowodowało, że powstała zupełnie nowa jakość. Z jednej strony powstała ta część KAS, która ma pomagać podatnikom, ma tak naprawdę im doradzać, jak działać, żeby legalnie odprowadzić daniny publiczno-prawne, ale jednocześnie nie powodować komplikacji dla działalności gospodarczej. Jest ta druga część w postaci Urzędu Celno-Skarbowego, która akurat na ternie Podlasia jest bardzo silna ze względu na granicę z Białorusią. Służba wyspecjalizowana w walce z przestępczością ekonomiczną. Czyli zarówno przede wszystkim z karuzelami vatowskimi, które dzisiaj z punktu widzenia przestępczości ekonomicznej są dla nas największym problemem, ale również z optymalizacją podatkową, z cenami transferowymi. Ja zwracam uwagę, że niewątpliwie następnym obszarem do uszczelnienia jest podatek CIT, który u nas niestety przez duże podmioty często był omijany.
Następnie to jest kwestia bezpieczeństwa społecznego. Ja zwracam uwagę, że właśnie przez to, że województwo podlaskie ma tę specyfikę, że ma zarówno przejście shengenowskie, czyli przejście wewnątrzwspólnotowe, jak i przejścia zewnętrzne, przejścia z Białorusią, odpowiada za bezpieczeństwo społeczne. Podam przykład sprzed paru dni, tragicznych wydarzeń z Las Vegas. Tam została użyta broń palna. Tej broni do nas niestety dużo płynie. My właśnie dzięki temu, że granica jest szczelna, tę broń wyłapujemy. I to jest bardzo ważne zadanie także służby Celno-Skarbowej i KAS. W związku z tym trzeba zwrócić uwagę, że z jednej strony KAS poprawia jakość działania gospodarczego, dlatego, że przedsiębiorcy nie mają niezdrowej konkurencji, nie mają towarów, które mają niższą cenę o ten 23 % chociażby podatek VAT, nie licząc innych danin. To powoduje, że jest normalna, zdrowa konkurencja biznesowa, nieoparta tak naprawdę na oszustwie, czy kradzieży. Z drugiej strony KAS odpowiada za budżet, te wzrosty. Tutaj na Podlasiu jest to wzrost 30 % wszystkich danin publiczno-prawnych. Rok do roku, a konkretnie za te miesiące 2016 do 2017 roku. I panie redaktorze, jest to nieprawdopodobny sukces. 30 % wzrost, absolutnie przeliczając to na wzrost gospodarczy, na inne wydarzenia, które się zdarzyły, nie można nie patrzeć przez pryzmat tych zmian, które zaszły, czyli połączenia tych 4 struktur, bo ja podkreślam, ja jeszcze dołączam do Kontroli Skarbowej, Administracji Podatkowej i Służby Celnej, jednak Wywiad Skarbowy, który był trochę odrębną instytucją.
Dzisiaj powstała bardzo silna instytucja, która może operować na bazach danych, dotyczących szeroko rozumianych podatków. Jest w stanie zdecydowanie lepiej prowadzić analitykę. Ma nowoczesne narzędzie w postaci JPK, rozwija nowoczesne narzędzia uszczelnienia granicy, chociażby system skanowania tablic rejestracyjnych, tzw. OC, który dzisiaj będziemy mieli połączony z systemem państw nadbałtyckich. Rozwija nowoczesne skanery. Zresztą, sama Komisja Europejska od lat twierdzi, że nasza granica zewnętrzna, za którą odpowiada nasz kraj, jest jedną z najbezpieczniejszych w Europie. W dniu święta podlaskiej KAS, mogę tylko koleżankom i kolegom z KAS-u podziękować i pogratulować. Jest to naprawdę wielki sukces.
Rodzi się pytanie, skoro jest tak wielka przestępczość wyłudzenia VAT-u, optymalizacji podatkowej, to może zmienić te podatki, żeby nie można było takiej kasy robić?
To byłoby optymalne, ale nie jesteśmy oderwaną wyspą. Działamy jako członek Unii Europejskiej. Większość danin, chociażby podatek od wartości dodanej, podatek VAT jest podatkiem stosowanym przez wszystkie kraje wspólnotowe. Podatek akcyzowy również. Wreszcie - podatki dochodowe. Oczywiście tutaj wchodzimy w bardzo wrażliwą kwestię swobody przepływu towarów i usług.
Przede wszystkim tak naprawdę prawodawstwo wspólnotowe powoduje, że oczywiście nasze możliwości legislacyjne nie są wbrew pozorom takie duże. Ja i tak zwracam uwagę, że przez ostatnie miesiące zrobiliśmy bardzo dużo. Ta praca legislacyjna została naprawdę zrobiona bardzo duża. Ale my cały czas działamy. Zwracam uwagę chociażby na wstępny projekt, który właśnie jest procedowany. To jest kwestia uzupełnienia systemu SENT o geolokalizację, a więc o wykorzystanie geolokalizacji do monitorowania przewozu towarów wrażliwych. A więc te działania legislacyjne cały czas trwają. Mamy też następne plany, których, oczywiście, dopóki nie będzie przegłosowania w rządzie, to oczywiście nie chciałbym absolutnie ich ujawniać.
Ale generalnie rzecz biorąc, cały czas pracujemy nad tym, żeby jeszcze tam, gdzie są te luki, je domknąć. W związku z tym te działania są wielowątkowe. Zwracam uwagę na takie działania jak split payment, jak STIR o czym media dużo piszą, ale oczywiście tych działań jest dużo. Tak naprawdę liczy się przede wszystkim działanie człowieka, tego pracownika, funkcjonariusza który jest na linii ognia, który tak naprawdę odpowiada za to, żeby wychwycić, czy to w postaci analitycznej, czy w postaci przyjmowania deklaracji, że istnieje tutaj potencjalne niebezpieczeństwo z punktu widzenia wyłudzenia podatkowego. Wreszcie, tych pracowników i funkcjonariuszy, którzy odpowiadają za dalsze prowadzenie postępowań, czy kontroli.
Tak na zakończenie, gdyby było idealnie, to o ile bylibyśmy bogatsi?
Tak naprawdę, dotąd, świat naukowy, nie mówiąc o resortach finansów państw wspólnoty europejskiej, nie wypracował dobrej metodologii badania szarej strefy. A więc tutaj rzucanie liczbami byłoby bardzo trudne. Bo oczywiście możemy przyjąć tę, czy inną metodologię, ale ona będzie obarczona bardzo dużym błędem. Ja powiem w ten sposób: my jesteśmy przekonani, że jeszcze przed nami daleka droga do uszczelnienia systemu. Zwracam uwagę, że pewne zapisy prawa wspólnotowego utrudniają działania legislacyjne, w związku z tym niewątpliwie ta szara strefa, nawet przy dalszych działaniach jednak gdzieś tam będzie działała. Powiem brutalnie.
Nikt na świecie nie zwalczył w 100 % szarej strefy. Ona w gospodarce istniała, istnieje i istnieć będzie. Nam zależy na jednym, żeby ta szara strefa była mniejsza niż w pozostałych krajach. I to będzie wielki sukces KAS.