Białystok: Za tydzień nadzwyczajny kongres Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP

Nadzwyczajny kongres Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP, poświęcony wyłącznie sprawie ustawy regulującej działalność tej najstarszej i najważniejszej organizacji polskich wyznawców islamu, zbierze się 30 listopada w Białymstoku.

Uczestnicy kongresu zdecydują m.in., czy zabiegać będą o nowelizację obowiązującej od blisko 80 lat ustawy, czy może o uchwalenie nowej - powiedział przewodniczący Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP (MZR) mufti Tomasz Miśkiewicz.

Muzułmański Związek Religijny w RP powstał w 1925 roku w Wilnie. Zajmuje się organizacją życia religijnego, ale także oświatą i kulturą środowiska polskich wyznawców islamu.

W 1936 roku uchwalona została przez parlament ustawa o stosunku państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego, która obowiązuje (z nowelizacjami) do dziś. MZR otrzymał dzięki tej ustawie osobowość prawną: możliwość posiadania majątku, korzystania z ulg i zwolnień od podatków państwowych i komunalnych obiektów sakralnych.

Przepisy sprzed II wojny światowej nie przystają jednak do realiów działalności współcześnie. Dlatego już od wielu lat działacze MZR próbują doprowadzić do zmiany tych przepisów. M.in. już w 2008 przedstawiciele Związku informowali, że wspólna komisja przedstawicieli MZR i rządu redaguje nowelizację ustawy. Jak dotąd jednak, do uchwalenia nowych rozwiązań prawnych nie doszło.

Mufti Miśkiewicz powiedział, że projekt nowej ustawy powstał w 2004 roku, a nawet były wcześniejsze. "Ciągnie się ta sprawa dosyć długo. Wina nie leży po żadnej ze stron, ale są zawsze kwestie na tyle sporne, czy też nie do zaakceptowania, że trzeba było poczekać" - zaznaczył.

Dodał, że na kongresie, który będzie zamknięty dla mediów, delegaci podejmą ostateczną decyzję, czy związek "idzie" w kierunku projektu nowej ustawy, czy też zabiega o nowelizację tej z 1936 roku. "Chcielibyśmy sprawę ustawy zakończyć na tym kongresie" - powiedział Miśkiewicz.

Ustawa wymaga uaktualnienia choćby dlatego, że od czasu jej uchwalenia zmieniły się granice Polski (w ustawie z 1936 r. jest np. zapis, że MZR ma siedzibę w Wilnie). Związek chce zapisu w niej m.in. kwestii skutków prawnych małżeństw zawieranych w obrządku muzułmańskim takich jak w Urzędzie Stanu Cywilnego, powołania w Wojsku Polskim muzułmańskiego duszpasterstwa (imamatu), na wzór ordynariatu działającego przed wojną czy uregulowania spraw majątku, który został przejęty przez państwo w czasach PRL.

Na kongresie ma też odbyć się dyskusja dotycząca ustawowych zapisów o pozycji muftiego w MZR. Kongres zwołało Najwyższe Kolegium Związku. Na wiosnę 2015 roku ma odbyć się kolejny kongres, dotyczący wyłącznie spraw religijnych, m.in. ujednolicenia liturgii muzułmańskiej czy nauczania religii.

W II RP istniało 19 muzułmańskich gmin wyznaniowych, 17 meczetów i dwa domy modlitw. Po agresji sowieckiej w 1939 r., ponad 90 proc. polskich muzułmanów znalazło się pod okupacją radziecką. W latach 1939-41 NKWD deportowało w głąb ZSRR całą inteligencję muzułmańską.

Obecnie w Polsce jest siedem gmin Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP, m.in. w Białymstoku, Warszawie, Gdańsku, Bohonikach i Kruszynianach. Według szacunków przedstawicieli Związku, w kraju jest obecnie ok. 5 tys. polskich muzułmanów. W Bohonikach i Kruszynianach w województwie podlaskim są zabytkowe, drewniane meczety. Tradycyjnie wyznawcami islamu są polscy Tatarzy, których największe w kraju skupiska są właśnie w Podlaskiem. (PAP, oprac. lep)