To była nieprzespana noc - w sobotę muzea otwarte były do północy [zdjęcia]

Wygodne buty, dużo wolnego czasu i szczere chęci wystarczyłyą, żeby spędzić niezwykłą noc. W sobotę (14.05) muzealny maraton - wszystkie tego typu placówki otwarte były do północy i przygotowały mnóstwo atrakcji.

Europejska Noc Muzeów odbyła się w tym roku po raz dziewiętnasty.

BIAŁYSTOK

W Białymstoku w imprezę oprócz muzeów i galerii sztuki włączyły się też m.in. uczelnie, informacja turystyczna oraz teatry.

W Galerii Arsenał i Elektrowni warsztaty, pokaz filmów, koncert, zwiedzanie wystaw - "Obrzędy powszednie i odświętne" oraz "Wracając do Białowieży". Można było wykonać autorskie odbitki w technice monotypii na żelatynie i obejrzeć MONO, czyli projekt, którego pomysłodawcą jest Rafał Zajko, artysta pochodzący z Białegostoku, obecnie mieszkający i pracujący w Londynie. A w Elektrowni odbył się koncert Jae Ho Youn.

Archiwum i Muzeum Archidiecezjalne w Białymstoku zaprasiło na "Quo Vadis" i inne powieści Henryka Sienkiewicza na pocztówkach z początku XX w. oraz na wieczorną lekturę "Quo Vadis" w Roku Sienkiewiczowskim.

W Muzeum Podlaskim Noc Muzeów upłyneła pod hasłem "Czas techniki i antyki". W Ratuszu poznaliśmy Tajemnice z Przeszłości. Można było zapoznać się z archeologią - ustawianiem stanowisk archeologicznych, metodą datowań odkryć czy zastosowaniem fotografii rentgenowskich w archeologii.

Potem był nocny spacer historyczny śladami dawnego Białegostoku zabrał chętnych dyrektor Muzeum Podlaskiego Andrzej Lechowski.

W Muzeum Historycznym przy ul. Warszawskiej przygotowano ekspozycję specjalną "Pod napięciem". To prezentacja dawnych urządzeń AGD oraz tych współczesnych, zasilanych prądem, z ich zmieniającym się designem i funkcjonalnością. Przy okazji można było obejrzeć stałe ekspozycje poświęcone Hotelowi Ritz, Białostockiemu Salonowi Artystycznemu i Mieszczańskiemu oraz poznać makietę barokowego miasta.

W Muzeum Rzeźby otwarto wystawę "Stan Wys. Muzyka Form Rzeźba", a potem był pokaz "Dzieło antyczne we współczesnej technologii" - to repetycje dzieł sztuki prowadzone przez profesora Jerzego Grygorczuka. Przedstawił on szeroką paletę różnych materiałów rzeźbiarskich, w tym również sztuczny marmur. Szczegółowo omówił etapy odtwarzania dzieła, a w finale wykonał zabiegi, które nadały formie kształt i walory dzieła zbliżone do oryginału.

"Szeregowiec Ryan", "Kroll" i "Demony Wojny" - ich bohaterowie na pewno mogliby powiedzieć „"Byliśmy żołnierzami". Ale jaki to ma związek z muzeum? To odkrywali uczestnicy Nocy Muzeów, którzy odwiedzili Muzeum Wojska w Białymstoku.

Muzealnicy opowiadali o świecie konfliktów zbrojnych z różnych epok, poprowadzili przez okopy I i II wojny światowej. Opowiadali o realiach wojny, również tej współczesnej, o jej bohaterach, ale też i ofiarach.

Atrakcją była w pełni sprawna wyrzutnia Katiusza, pokazywana po raz pierwszy po gruntownym remoncie, a takich jest w Polsce tylko kilka. Zaprezentowano też samochód GAZ, który znajduje się w zbiorach muzeum. Dzięki Stowarzyszeniu "Czemu by nie" odwiedzający zobaczyli czołg T-55 Merida. Współczesny sprzęt wojskowy zaprezentował 18. Białostocki Pułk Rozpoznawczy.

Centrum im. Ludwika Zamenhofa zmienił się w kulturalne biuro podróży. Były wycieczki bliskie po Białymstoku w ramach Gry Miejskiej Poznaj Białystok 2016 "Rozbieramy architekturę" i po Podlasiu - na wystawie "Wsłuchiwać się" Olesi Sekeresh. W odleglejsze zakątki świata - na Bałkany - przeniosły gości Centrum fotografie autorstwa Gosi Żuk, a do Chin poprowadził Krzysztof Szubzda oraz zespół TENOITAO.

Przygotowano też podróże w czasie. Do XIX-wiecznego Białegostoku przenosi nas wystawa stała w CLZ. W podróż przez kolejne dekady XX wieku zabierał wehikuł czasu zwany Mediateką, a świat dzieciństwa przypomniała Sala Gier i Zabaw. Kolejna, tym razem międzynarodowa wędrówka, z Przemkiem Wierzbowskim jako przewodnikiem, to była okazja, by poznać podstawy języka esperanto w 15 minut.

W Galerii Sleńdzińskich otwarto wystawę "Osmo Nadir. Dziesięć utworów o kosmosie", na której Przemek Ostaszewski pokazał swoje projekty audiowizualne. Wystawę tworzą instalacje kinetyczne i świetlno-dźwiękowe. Po wernisażu każdy mógł odbyć swoją międzyplanetarną podróż przez "Studnię Nieskończoności".

Na dziedzińcu Pałacu Branickich, gdzie swoją siedzibę ma Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, powstał szpital polowy. Można było też uczestniczyć w pokazach musztry, a także wziąć udział w szkoleniu rekruta. Otwarte zostały dla zwiedzających sale pałacu - jedna z najbardziej reprezentatywnych Aula Magna. Można było zwiedzić też piwnice.

Do Piwnicy... Lalek zaprasił też Białostocki Teatr Lalek. Można było spotkać tam wszystkich bohaterów, którzy wystąpili w repertuarze. Najstarsze lalki pochodzą z lat 60. XX wieku. Nie brakuje kostiumów i całych fragmentów dekoracji, które niejednego widza przeniosą w świat przeszłości.

W Noc Muzeów sezon zainaugurowało otwarcie dachu Opery i Filharmonii Podlaskiej. Można stąd podziwiać panoramę miasta.

Wśród placówek, które otworzyły swoje podwoje podczas tegorocznej białostockiej Nocy Muzeów, był też Uniwersytet w Białymstoku. Na zwiedzających czekał Instytut Historii i Nauk Politycznych oraz Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze im. Profesora Andrzeja Myrchy.

Historycy zapraszali do "domu partii", czyli dawnej siedziby Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w której teraz mieści się Wydział Historyczno-Socjologiczny. Oprócz prezentacji budynku i historii KW PZPR w Białymstoku dla zwiedzających przygotowano grę dydaktyczną związaną z obiektem i partią.

Na gości też czekało Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze im. Profesora Andrzeja Myrchy mieszczące się w nowym kampusie przy ul. Ciołkowskiego. Przyrodnicy przygotowali też warsztaty edukacyjne: można było poznawać polskie ptaki i nauczyć się rozpoznawać je po odgłosach.

Teatr, muzyka, taniec, plastyka i folklor. W Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury było gwarnie i barwnie. Miłośników sztuk plastycznych WOAK zaprasił na wystawy: malarstwa i grafiki Grzegorza Radziewicza oraz rzeźby kameralnej Tatiany Ławresz. Zainspirowani sztuką mogli sami spróbować swoich sił i wykonać własną niepowtarzalną rzeźbę w glinie.

Dla złaknionych doznań teatralnych przedstawienie "Bernarda" - oparte na motywach dramatu Federica Garcíi Lorki - zagrała grupa teatralna "WBREW". Dla miłośników folkloru był koncert zespołu Małe Kurpie, a na koniec tańce i zabawy ludowe przy akompaniamencie kapeli zespołu Kurpie Zielone. Gdy ktoś potrzebował chwili wytchnienia, mógł przysiąść na moment w Alkierzu Kurpii Zielonych, obejrzeć pamiątki zespołu, przymierzyć stroje.

Swoje drzwi otwierzył także białostocki oddział Instytutu Pamięci Narodowej W programie były rozgrywki w historyczne gry planszowe, zwiedzanie archiwum IPN, pokaz konserwacji akt. Ponadto:

- "Ci cholerni cudzoziemcy" - film w reżyserii Carla Hindmarcha obrazujący udział Polaków w Bitwie o Anglię. To pierwszy brytyjski dokument o Polakach, którzy zmienili bieg historii Wielkiej Brytanii. Powstał w oparciu o kronikę Dywizjonu 303 oraz wspomnienia pilotów, którzy znali polskich lotników walczących w bitwie o Anglię.
- "Wielka droga" - film w reżyserii Michała Waszyńskiego. Jest to pierwsza powojenna (1946) polska produkcja opowiadająca o losach ludzi wysiedlonych na Sybir, Kołymę w 1939, którzy przetrwali wygnanie i dostali się do armii generała Andersa.
- "Trzeci most" - słuchowisko Marka Celta o legendarnym wyczynie wywiadu AK, jakim było zdobycie i przekazanie Brytyjczykom niemieckiej rakiety V2
- "Moja ucieczka" - audycja Agnieszki Czarkowskiej z Polskiego Radia Białystok o ucieczce z więzienia w Białymstoku 8 maja 1945 r.

Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Białymstoku przygotował zabytkowe autobusy, którymi w sobotę za darmo można było przejechać się ulicami miasta. Uruchomione zostały specjalne linie, które woziły zainteresowanych do najciekawszych muzeów i instytucji, biorących udział w wydarzeniu.

SUWAŁKI

Inauguracja nocy odbyła się w Muzeum im. Marii Konopnickiej. Oprócz wystaw m.in. o Aleksandrze Piłsudskiej, suwalscy muzealnicy i członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej przygotowali grę miejską odwołującą się do początku XX wieku. Był też premierowy pokaz archiwalnego filmu nakręconego w Suwałkach w 1912 roku.

W Muzeum Okręgowym suwalczanie mogli zobaczyć m.in. stałą wystawę malarstwa urodzonego w Suwałkach, wybitnego malarza Alfreda Wierusza-Kowalskiego. Tej nocy otwarto też wystawę prezentującą najstarsze dzieje Suwalszczyzny i Wschodnich Mazur od schyłku epoki lodowej do upadku Jaćwieży.

Z kolei w Centrum Sztuki Współczesnej & Galerii Andrzeja Strumiłły odbył się pokaz multimedialny Anny Kowal "12 Bab". Była to prezentacja wierszy Jantka z Bugaja w interpretacji Krzysztofa Globisza. Odbyło się również spotkanie z suwalskim fotografikiem, założycielem Małej Szkoły Fotografii Radosławem Krupińskim i prezentacja dokumentalnego filmu Projekt Stacja.

W Noc Muzeów włączył się też tradycyjnie 14 Suwalski Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Odbyło się wieczorne spotkanie z historią i tradycjami żołnierzy Suwalszczyzny.

Także Archiwum Państwowe w Suwałkach otwierzyło swoje zbiory. Zainteresowani przeszłością Suwałk i regionu mieli okazję obejrzeć wystawę materiałów archiwalnych "Karty z historii Żydów na Suwalszczyźnie". Wystawie towarzyszyła projekcja filmu z 1937 r. o suwalskich Żydach.

Odwiedzić można było także Muzeum Wigier w Starym Folwarku. W programie był wykład prof. Jarosława Buszko "Wysłannicy bogów - motyle dzienne i nocne" oraz dr Anny Krzysztofiak "Ćmy Suwalszczyzny".

BIELSK PODLASKI

W Bielsku Podlaskim obejrzeć można było "Wystawę jednego zabytku". To prezentacja Księgi Inwentarzowej Bielska Podlaskiego. Można zwiedzać było także wystawę "Indie - odcienie kolorów na zdjęciach Bartka Wileńskiego".

Dla najmłodszych przygotowano kącik z atrakcjami oraz warsztaty tkania krajek na bardkach. Można było także wykonać fotografię techniką talbotypii aparatem skrzynkowym w strojach z epoki początków fotografii (XIX wiek).

CHOROSZCZ

W Choroszczańskim Muzeum Wnętrz Pałacowych podziwiać można było nowinki techniki kontra antyki - instalację na wystawie czasowej "Podano do stołu" zestawiającą ze sobą dawne i współczesne nakrycia i akcesoria stołowe. Były też zajęcia interaktywne dla osób z dysfunkcją wzroku.

SOKÓŁKA

Tematem przewodnim Nocy w Muzeum Ziemi Sokólskiej było życie codzienne w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Muzealnicy przedstawili ten okres nie tylko jako czas indoktrynacji i przymusu ze strony władzy komunistycznej, ale też jako okres dojrzewania i dorastania całego pokolenia Polaków.

Otwarta została wystawa "Sokółka powojenna w fotografii Zenona Witkowskiego". W programie była też kuchnia PRL-u i warsztaty "zrób to sam", najciekawsze Polskie Kroniki Filmowe (Kino "Sokół"), zwiedzanie z przewodnikiem Powiatowej Komendy Policji, Powiatowej Komendy Państwowej Straży Pożarnej i budynku dawnej milicji.

SUPRAŚL

W Muzeum Ikon odbyła się premiera wystawy plenerowej "Podlaskie Historie - ikony Chrystusa Wielkiego Arcykapłana" (ekspozycja prezentowana była na ogrodzeniu monasteru od strony rzeki), a potem było zwiedzanie wystawy stałej muzeum oraz inauguracja cyklu wystawienniczego "Arcydzieła sztuki ikony", w ramach którego prezentowane były zabytki o wyjątkowej ikonografii, historii, odznaczające się datowaniem, pochodzeniem, a niekiedy też technologią wykonania.

TYKOCIN

W Tykocinie była szansa na zwiedzenie muzeum z przewodnikiem. A w Domu Talmudycznym odbył się wernisaż wystawy "Twarze i dłonie. Fotografie Julii Pirotte" ze zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego. Wystawie towarzyszył pokaz starych aparatów fotograficznych (ze zbiorów inż. Mirosława Bujanowskiego z Politechniki Białostockiej i z Muzeum Historycznego). W Salonie była wystawa gramofonów (ze zbiorów inż. Mirosława Bujanowskiego z Politechniki Białostockiej i z Muzeum Historycznego). Z jednego z nich była odtwarzana muzyka i opowieść inż. Mirosława Bujanowskiego prowadzącego Izbę Pamięci Politechniki Białostockiej.

Przed Domem Talmudycznym, w zaaranżowanym mobilnym studiu fotograficznym wraz z ciemnią i stuletnim aparatem, Andrzej Górski poprowadził pokaz wykonywania portretów w historycznej technice mokrego kolodionu.

W Wielkiej Synagodze odbyła się prezentacja multimedialna "Przywrócenie wyposażenia Sali Wielkiej Synagogi w Tykocinie z okresu międzywojennego", a potem recital artystów Teatru Żydowskiego z Warszawy (90 minut).

ŁOMŻA

Placówki muzealne i kulturalne, krypty pod katedrą i klasztorem o.o. Kapucynów, archiwum państwowe i siedziby stowarzyszeń i towarzystw otworzyły swoje drzwi przed odwiedzającymi w "Noc Muzeów" w Łomży. Poza kilkugodzinnymi dyżurami, przygotowano także bogatą ofertę wydarzeń incydentalnych - jednorazowych Rozpoczęły się od spektaklu z piosenkami "Zakochani w stylu retro" na scenie Teatru Lalki i Aktora.

W Bibliotece Pedagogicznej otwarto wystawę obrazów i ilustracji książek dla dzieci autorstwa Macieja Benniewicza, a amatorzy malarstwa musieli wybrać jeden z dwóch wernisaży - w Galerii Pod Arkadami gdzie można się było spotkać z pracami Agnieszki Sandomierz, a w Muzeum Diecezjalnym z obrazami Michała Sikorskiego. W Galerii Sztuki Współczesnej po raz pierwszy swoje prace w ramach wystawy "Przestrzeń i papier" zaprezentował Michał Selerowski. Kolejny wernisaż malarstwa Moniki Bucewicz odbył się ponownie w Muzeum Diecezjalnym. W Miejskiej Bibliotece odbyło się spotkanie autorskie Hanny Kowalewskiej, a w Muzeum Północno-Mazowieckim Henryk Gała recytował swoje wiersze, towarzyszyli mu łomżyńscy filharmonicy. W Teatrze Lalki i Aktora można było obejrzeć najnowszy spektakl, czyli "Paluchy i szuflady".

CIECHANOWIEC

W ciechanowieckim Muzeum Rolnictwa imprezy w ramach "Nocy Muzeów" można było zwiedzić Pałac, Kościół, Wikarówkę, Wystawę Tradycji Zielarskich, Muzeum Leśne, Powozownię, Muzeum Weterynarii, Spichlerze, Młyn Wodny, Lamusy, Chaty, Kuźnię, Muzeum Pisanki, Wystawę malarstwa Ignacego Pieńkowskiego, wystawę Zamku Królewskiego w Warszawie "Podlasie na dawnych mapach Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz zabytkową szkołę wiejską w Winnej-Chrołach.

Niezapomnianą atrakcją był pokaz jazdy wielu zabytkowych ciągników z kolekcji działu techniki rolniczej, podczas którego zaprezentowano m.in. najnowszy ciągnik Lanz Bulldog HR2 z 1926 roku. Uruchomiono też stacjonarne silniki spalinowe, maszynę parową oraz lokomobilę.

Uczestnicy Nocy Muzeów w Ciechanowcu próbowali też potraw regionalnych (placki ziemniaczane, chleb ze smalcem, podpłomyki) oraz ziołowych naparów z przepisów księdza Kluka. Odbył się również koncert Warszawskiej Kapeli z Targówka, Było też KINO PLENEROWE W SKANSENIE - "Co mi zrobisz jak mnie złapiesz?" / Absurdy PRL-u. (ds, ik, ad,PAP/koi, zmj, mk,lep)