Maciej Borzyszkowski [wideo]

Dotacje będą większe i bardziej dostępne. 3 stycznia rozpoczyna się kolejna edycja programu Czyste Powietrze. 

Jakie zmiany przyniesie dla tych, którzy chcą z dofinansowaniem ocieplić dom czy też wymienić piec? Między innymi z prezesem Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku Maciejem Borzyszkowskim rozmawia Michał Buraczewski.

Michał Buraczewski: Dotacje w programie Czyste Powietrze wzrosną mniej więcej dwukrotnie – najwyższe będą wynosić 135 tysięcy złotych. Komu będą przysługiwać te największe dofinansowania?

Maciej Borzyszkowski: Zmiany w programie Czyste Powietrze wejdą w życie od 3 stycznia. One zostały urealnione, blisko dwukrotnie…

Chodzi o dotacje, że zostały urealnione, jeżeli chodzi o wzrost kosztów inwestycji.

Tak, jeżeli chodzi o koszt wzrostów inwestycji. Tutaj te 135 tys. zł będzie dotyczyło beneficjentów z najwyższego progu dofinansowania, jednakże w każdym progu dofinansowania ta intensywność wzrosła blisko dwukrotnie, bo w przypadku pierwszego progu dofinansowania wzrost będzie wynosił do 66 tys. zł…

I to jest wzrost z jakiego poziomu?

Blisko dwukrotny. Do tej pory w przypadku maksymalnego dofinansowania w tym najwyższym progu ta najwyższa dotacja wynosiła do 79 tys. zł. Obecnie będzie wynosiła nawet do 135 tys. zł. To jest dedykowany instrument dla osób najmniej zamożnych.

No właśnie – jeżeli chodzi o zamożność i to, komu będą przysługiwać dotacje, to wszystko będzie zależało od progów dochodowych, które też ulegają zmianie.

Tak, progi dochodowe ulegają zmianie, otwieramy program na większe grono mieszkańców, w tym mieszkańców województwa podlaskiego i ta większa ilość osób będzie mogła skorzystać z programu Czyste Powietrze. Te progi wzrosną w zależności od tego, czy ta majętność dotyczy gospodarstwa domowego jednoosobowego czy wieloosobowego, to wygląda różnie, natomiast te wzrosty są od 10 do 25 procent.

Czyli największe dotacje będą przysługiwać najmniej zamożnym Polakom. A jaką część kosztów inwestycji, jeżeli chodzi o termomodernizację, wymianę pieca będzie mogła pokryć dotacja? Jak dużo będzie potrzeba dołożyć z własnej kieszeni?

Przy najwyższym poziomie dofinansowania ta intensywność wynosi nawet do 90 procent.

To sporo, ale właśnie – takie inwestycje wiążą się z wysokimi kosztami. Jaką propozycję ma Fundusz Ochrony Środowiska dla osób, które w tej chwili nie mają gotówki, żeby wyłożyć ją na inwestycję? Czy jest w ogóle dla nich jakieś rozwiązanie?

Tak, jest. Na przestrzeni lat w programie wprowadziliśmy szereg pionierskich rozwiązań, m.in. wprowadziliśmy sektor bankowy do wspólnej realizacji programu Czyste Powietrze, także tutaj można skorzystać z tej ścieżki bankowej.

Na czym ona polega?

Jeżeli beneficjent nie posiada środków na uzupełnienie własnego wsadu, wówczas można skorzystać z pożyczki na uzupełnienie, natomiast tę część dotacyjną my rozliczymy w ramach funduszu. Idzie się w zasadzie do jednego okienka bankowego i tam w zasadzie wszelkie formalności beneficjent może załatwić.

I to są pożyczki, kredyty na zwykłych warunkach?

Warunki są preferencyjne, natomiast tutaj mamy w programie Czyste Powietrze podpisane porozumienia z kilkoma bankami. Lista tych banków jest na stronie Funduszu czy portalu czystepowietrze.gov.pl, tam można się z nią zapoznać. Ta oferta jest różna, natomiast pożyczki są preferencyjne.

Jakie inwestycje będą dotowane w tej nowej edycji Czystego Powietrza? Czy tutaj mamy jakieś zmiany, czy chodzi tylko o remont, termomodernizację, wymianę kotła?

Ja jeszcze dodam jedną rzecz. Warto też skorzystać z tej możliwości prefinansowania inwestycji, czyli zaliczkowania. Na konto wykonawcy przed rozpoczęciem zadania będą w części środki przelane.

Czyli część dotacji można uzyskać jeszcze przed wykonaniem pierwszych prac.

Tak. Jest to rozwiązanie, które dotyczy osób, które nie posiadają własnych środków na dokonanie stosownej termomodernizacji czy wymiany kopciucha. Natomiast jeżeli mówimy o poszczególnych zadaniach, to tutaj zawsze tym podstawowym warunkiem jest wymiana kopciucha i dalej następuje ta głęboka termomodernizacja i zadania z tym związane. 

Teraz autorzy programu w nowej edycji i zmianach, które zostały zaprogramowane zaprognozowali, że ta główna część zadań i środków powinna być scedowana na tę część termomodernizacyjną, bo ona jest ważna chociażby z uwagi na kryzys energetyczny i po to, aby uniknąć wszelkich strat ciepła.

Czyli można ubiegać się na przykład o pieniądze na wymianę okien?

Tak, można ubiegać się o pieniądze na wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, na uszczelnienie przegród na centralne ogrzewanie czy instalacje ciepłej wody użytkowej, rekuperację oraz instalację fotowoltaiczną.

Gdzie mają szukać pomocy osoby, które chcą właśnie wykonać takie inwestycje, o których pan wspomniał, ale nie mają np. wiedzy na temat takich inwestycji albo też nie wiedzą, jak dopiąć wszelkich formalności?

Ścieżki dostępu są w zasadzie dwie. Główna to skontaktować się z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku. Mamy infolinię, pracują doradcy energetyczni, którzy pomogą dobrać stosowne rozwiązania. Zapraszamy też do siedziby Funduszu.

Od jakiegoś czasu współpracujemy z gminami z terenu województwa podlaskiego, mamy podpisane porozumienia, lista tych gmin, które przystąpiły do wspólnej realizacji programu jest na stronie Funduszu, także zachęcamy do zapoznania się i skorzystania we własnej gminie.

Czyli te gminy mają punkty konsultacyjne dla mieszkańców, na które gminy otrzymały zresztą pieniądze. Jak wiele gmin dołączyło do tego programu?

Obecnie jest 78 gmin, natomiast w każdym z tych punktów jest przeszkolony pracownik gminy, w zasadzie my jako wojewódzki Fundusz przeszkoliliśmy też szereg energetyków gminnych, także w gminach ta informacja o programie Czyste Powietrze również jest.

Jak przekonałby pan osoby niezdecydowane, które rozważają jeszcze wymianę pieca „kopciucha” na nowy, ekologiczny piec? To kwestia jakości powietrza, którym oddychamy, zgodnie z hasłem programu Czyste Powietrze, czy też chodzi może o wygodę czy niższe koszty?

W zasadzie argumenty są dwa. Cel programu to poprawa jakości powietrza i zmniejszenie emisji zanieczyszczeń. Głównym powodem zanieczyszczenia powietrza i smogu w Polsce jest palenie piecami pozaklasowymi w budynkach jednorodzinnych. Wiemy dziś z raportów, że ok. 50 tys. osób w Polsce umiera z powodu złej jakości powietrza, także bezpieczeństwo zdrowotne własne oraz innych osób – tutaj to jest pierwszy argument, a drugi to argument typowo finansowy, ekonomiczny. Wszelkie działania dotyczące oszczędności jeśli chodzi o energię, opał i ograniczenie strat ciepła są na wagę złota.

| red: bs, zmj