Pokaz filmu "W centrum komiksu" podczas festiwalu Underground/Independent - towarzyszy mu wystawa w foyer kina Forum

28.11.2021, 11:25, akt. 11:19

Tysiąc egzemplarzy w kraju gdzie mieszka prawie 38 mln ludzi. Tyle średnio wynosi nakład jednego komiksu w Polsce - takie statystyki pojawiają się w filmie "W centrum komiksu".


Wystawa Katarzyny Zawadki, fot. Joanna Sikora
Wystawa Katarzyny Zawadki, fot. Joanna Sikora


0:00
0:00
dźwięk do pobraniaZ reżyserem Maciejem Bierutem po filmie rozmawiała Joanna Sikora, wcześniej oglądając wystawę komiksów Katarzyny Zawadki | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.

Dokument Macieja Bieruta obejrzała w kinie Forum publiczność festiwalu Underground/Independent. Reżyser w zabawny sposób próbuje przybliżyć kultowe miejsce - "Centrum komiksu" - miejsce spotkań tysięcy czytelników: od pasjonatów po twórców czy wydawców. 

Z reżyserem Maciejem Bierutem po filmie rozmawiała Joanna Sikora, wcześniej oglądając wystawę komiksów Katarzyny Zawadki w foyer kina Forum.

A w kinie Forum o 16:00 "Piosenki o miłości". Reżyserski debiut Tomasza Habowskiego nagrodzony w Konkursie Filmów Mikrobudżetowych na festiwalu filmowym w Gdyni. Po pokazie autor spotka się z publicznością, podobnie jak Kuba Mikurda, twórca filmu "Ucieczka na srebrny glob". Jego filmowa opowieść Andrzeju Żuławskim zamknie festiwal Underground/Independent.


Recenzja Sebastiana Kochańca

Wśród różnorodnych wystaw w jakie obfituje kulturalny kalendarz Białegostoku bywają takie, które pomimo pewnych mankamentów czy braku konsekwencji wprowadzają refleksję nad medium, w którym wypowiada się autor lub autorka i które mimowolnie wnoszą coś do refleksji nad samą sztuką. Aktualnym przykładem takiej ekspozycji jest wystawa ilustracji Katarzyny Zawadki (Zavki) – autorki komiksów, związanej z alternatywną sceną artystyczną i komiksami spoza głównego nurtu, trwająca w białostockim Kinie Forum, w ramach festiwalu Underground Independent.

Zasadnicze pytanie, jakie można postawić sobie w kontekście tej wystawy brzmi, czy komiks jest sztuką? Zakładam bowiem, że niektórzy z odwiedzających wystawę mogą zadawać sobie takowe pytania, poprzedzone refleksją na temat tego, czy to, co proponuje Katarzyna Zawadka to w ogóle jest komiks? Jak więc widać wystawa wydaje się być wieloproblemowa.

Próba jednoznacznej odpowiedzi na powyższe pytania ukazałaby zapewne sporą dychotomię pomiędzy zwolennikami i przeciwnikami traktowania komiksu jako sztuki. Jest to dziedzina o tyle specyficzna, że sama „Wikipedia” ma z nią problem i nie klasyfikuje komiksu bezpośrednio w obrębie sztuki. Według popularnego portalu, komiks jest przede wszystkim sekwencyjną historią obrazkową z dodanym tekstem. Sytuacji nie poprawia też definicja zawarta w Słowniku Wyrazów Obcych, który do czysto opisowej informacji dodaje aspekt wartościujący, sytuując komiks jako twórczość o niskich wartościach artystycznych.

Czy do odpowiedzi na powyższe pytania może przybliżyć nas twórczość Zavki, określana mianem mieszanki snów, piękna i szaleństwa? Dla osób słabo zorientowanych nie koniecznie.

Myślę, że tym, co trzeba powiedzieć na wstępie jest uwaga, że dla wszystkich , którzy przyzwyczaili się do tradycyjnego rozumienia komiksu, jako wspomnianej powieści graficznej, z konkretnymi bohaterami, z dominującym realizmem przedstawianych wydarzeń, spotkanie z twórczością Zavki będzie przeżyciem porównywalnym do doświadczeń bohaterów filmu Las Vegas Parano. Z tą różnicą, że walizkę pełną wszelkiej maści środków odurzających zastępują tu – wbrew temu, co głoszą słowniki –  sugestywne i psychodeliczne środki wyrazu artystycznego, których estetyka, przepełniona absurdem, mimowolnie wwierca się w świadomość odbiorcy.

Charakterystyczna dla prac Zavki jest psychodelia koloru; krzykliwego i brutalnie wyrazistego, która rzuca się do oczu widza. Dlatego też, przy pierwszym kontakcie prace mogą odpychać, ale mimo wszystko zapadają w pamięci.

W wielu przypadkach, przywodzą też na myśl reliefy lub ilustracje ze średniowiecznych miniatur, a w kontekście relacji tekstu i obrazu, bardziej rozwiązania stosowane w iluminacji rękopiśmiennych niż typowych komiksowych dymkach. Świadczy to tylko o dużej świadomości twórczej artystki i możliwościach jakie tkwią w odwiecznej korespondencji słowa i obrazu.

Twórczość Zavki jest o tyle specyficzne, że w pewnej konwencji, jaką jest komiks, wprowadza wiele przestrzeni interpretacyjnej dla widza. Można powiedzieć, że jest to ilustracja minimalistyczna w treści, ale pozostawiająca nieograniczone pola znaczeniowe. I gdy przyłożymy to do tradycyjnie rozumianej twórczości komiksowej, będącej gdzieś na pograniczu literatury i sztuk wizualnych, która przekazuje ogólnie pojętą treść w formie sekwencyjnych obrazów, to zauważymy, że Zavka stara się nie tyle w te ramy wpisywać, co stale je naginać i polemizować z nimi. Dlatego też bardzo często można znaleźć komentarze mówiące o jej twórczości jako ilustrowanej baśni bardziej niż komiksie.

Wystawa została zakomponowana w sposób bardzo typowy dla wszystkich dotychczasowych wystaw mających miejsce na piętrze kina forum. Sposób wyeksponowania prac nie wnosi więc tutaj niczego do estetycznych doznań, poza tym, których pozostaje odbiorcy doświadczyć w kontakcie z pracami Katarzyny Zawadki. Charakter wystawy też nie jest jakiś rewelacyjny – od zwyczajny pokaz przekrojowy i dla znawców komiksu a tym bardziej osób orientujących się w twórczości Zavki niczego nowego nie wprowadzi. 

Jest więc ta wystawa przykładem eksperymentów środkami wyrazu jakie zachodzą we współczesnym komiksie, a jednocześnie pokazuje, że artystka ani myśli wpisywać się w jakieś ramy, ale wręcz przeciwnie stale je naginać, trzymając się jednak pewnych konwencji.

To na pewno nie jest komiks dla każdego, a zwłaszcza dla odbiorcy szukającego czystej rozrywki, łatwej w odbiorze. Twórczość Zavki mocno wybija ze strefy komfortu, wzbudza sprzeczne odczucia – fascynację i niesmak, hipnotyczne odurzenie i odrzucenie. I chyba to chodzi w sztuce, by ze strefy komfortu nas wybijała, zmuszała do myślenia, szukania znaczeń, odniesień, kontekstów.


Wsparcie dla osób zagrożonych wykluczeniem. Ruszył nabór do projektu OWES

Wsparcie dla osób zagrożonych wykluczeniem. Ruszył nabór do projektu OWES


Kilkaset osób zagrożonych ubóstwem czy wykluczeniem może skorzystać z dofinansowania z funduszy unijnych. Dzięki tym pieniądzom można założyć "podmiot ekonomii społecznej", czyli stowarzyszenia, fundacje, koła gospodyń wiejskich, kluby sportowe i stworzyć w nich miejsca pracy.



Dawid Klepadło o nowym projekcie - FotoBox Klepadło

Dawid Klepadło o nowym projekcie - FotoBox Klepadło


To jeden z najciekawszych artystów, który fotografuje dla Elle, Harper’s Bazaar, InStyle, Marie Claire czy L’Officiel. Przed jego obiektywem stają znane modelki i modele w stylizacjach najsłynniejszych projektantów. Dawid Klepadło, rocznik ’89, nie zapomina jednak i o Podlasiu, bo to właśnie tu się wychował.



Wystawa rysunku Dymitra Grozdewa "Bóg się rodzi... Wśród ciszy świętości i ziemskiej uciechy" w Operze i Filharmonii Podlaskiej

Wystawa rysunku Dymitra Grozdewa "Bóg się rodzi... Wśród ciszy świętości i ziemskiej uciechy" w Operze i Filharmonii Podlaskiej


Od dziś Adwent, czyli czas oczekiwania na narodziny Boga. Dymitr Grozdew wielokrotnie sięga po motyw Bożego Narodzenia - zarówno w swoim malarstwie ikonowym, jak i w rysunku.



Galeria Arsenał wzbogaca "Kolekcję II". Trzy nowe prace za 220 tys. zł

Galeria Arsenał wzbogaca "Kolekcję II". Trzy nowe prace za 220 tys. zł


Obiekty, obrazy i film - trzy nowe prace zasiliły zbiory Galerii Arsenał w Białymstoku. Uzupełniają w ten sposób "Kolekcję II" jednej z najciekawszych galerii sztuki współczesnej, bo Arsenał wielokrotnie pojawia się w rankingach na najwyższych miejscach.



Miłka Malzahn o klasykach i nowościach filmowych

Miłka Malzahn o klasykach i nowościach filmowych


Ekscytują nas nowości filmowe, przeglądamy z wypiekami na twarzy repertuar kin, z nadzieją, że coś nas zaskoczy, coś zatrzyma w tym biegu codziennym, coś poruszy. Oglądamy filmy od dziecka i znamy się na oglądaniu, wszyscy. I z biegiem czasu coraz wyraźniej widzimy, że „wszystko już było”. Że historie, te najbardziej ludzkie w gruncie rzeczy, mówią o tym samym, liczy się...



"Kołtunica" - Izabela Zubrycka kręci film na Podlasiu

"Kołtunica" - Izabela Zubrycka kręci film na Podlasiu


Nowy film kręcony jest w jednej z podlaskich wsi niedaleko Tykocina. To „Kołtunica”, która znalazła się w konkursie „Ziemia Obiecana” dla studentek i studentów publicznych uczelni filmowych i artystycznych.



O stereotypach dotyczących Podlasia na II Podlaskim Kongresie Kultury

O stereotypach dotyczących Podlasia na II Podlaskim Kongresie Kultury


Czym są stereotypy Podlasia - inspiracją czy balastem? Drugie wydanie Podlaskiego Kongresu Kultury odbyło się pod hasłem „Znaki szczególne. Kulturowe stereotypy Podlasia”.



„Katyń. Zapomniane historie” - wystawa w Bibliotece - Centrum Kultury w Szczuczynie

„Katyń. Zapomniane historie” - wystawa w Bibliotece - Centrum Kultury w Szczuczynie


Bardzo często podróżując po regionie zaskakują nas duże wystawy w małych miastach. Tak jest m.in w Szczuczynie, który warto odwiedzić by odkryć dokumenty, listy i zdjęcia nigdzie wcześnie niepokazywane.



"Znajomy z winnicy" - nowy zbiór opowiadań Wojciecha Karpińskiego

"Znajomy z winnicy" - nowy zbiór opowiadań Wojciecha Karpińskiego


"Świat dobrych opowiadań zaprasza już od pierwszych zdań. Tak właśnie jest ze “Znajomym z winnicy” - zbiorem, w którym Wojciech Karpiński dzięki czujnemu oku, pełnokrwistym bohaterom i umiejętności opowieści w klarownej formie, serwuje czytelnikom zaskakujące historie”. Tak napisano na okładce książki.




 
 

Prowadzący:

Andrzej Bajguz
Olga Gordiejew
Dorota Sokołowska



źródło: www.radio.bialystok.pl

Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok