Bez skazanych w procesie dotyczącym unijnego dofinansowania inwestycji drogowych

Sąd pierwszej instancji jedną osobę uniewinnił, a wobec trzech postępowanie umorzył, w tym w jednym przypadku - warunkowo. Sąd okręgowy, jako odwoławczy, w przypadku osoby nieprawomocnie uniewinnionej orzekł warunkowe umorzenie postępowania karnego na rok.

Śledztwo w tej sprawie zostało wszczęte po działaniach kontrolnych przeprowadzonych przez CBA. Zarzuty związane były z unijnym finansowaniem inwestycji drogowych z 2016 roku, prowadzonych przez PZDW. W ocenie prokuratury, złożony został nierzetelnie przygotowany wniosek o unijne dofinansowanie i doszło do niedopełnienia obowiązków związanych z rozliczeniem dokumentacji.

Oskarżeni, to obecni lub byli urzędnicy PZDW oraz przedsiębiorcy, którym prokuratura zarzuciła wystawienie dokumentów poświadczających przygotowanie studiów wykonalności, gdy - według śledczych - jeszcze nie były one gotowe.

Stawiając w tej sprawie zarzuty, prokuratura zwracała uwagę, że dotyczą one tzw. przestępstw formalnych (chodziło o oświadczenia, że dla konkretnych inwestycji PZDW dysponuje takim studium wykonalności, gdy w rzeczywistości tak nie było) i nie doszło do realnego wyłudzenia pieniędzy i poniesienia szkody przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, do której były składane wnioski o dofinansowanie kilku inwestycji drogowych w regionie.

Do Agencji pierwotnie złożone zostały wnioski z plikami, które miały zawierać studia wykonalności, ale plików tych nie udało się urzędnikom PARP otworzyć. Niespełna trzy tygodnie później PZDW załączył już działające - i zawierające wymagane dokumenty - załączniki.

Sąd pierwszej instancji ocenił, że - aby zyskać czas na dopracowanie studiów wykonalności, które nie były gotowe w wymaganym terminie - celowo załączono wadliwe pliki, które nie dawały się otworzyć. Ostatecznie jednak wnioski o dofinansowanie nie zostały wówczas przez PARP zaakceptowane, bo nie miały załączonych zezwoleń na realizację inwestycji drogowej.

Sąd ocenił, że doszło do poświadczenia nieprawdy, bo studia wykonalności były gotowe trzy tygodnie później, niż wynika to z dat wpisanych do dokumentów, ale jednocześnie wziął pod uwagę, że oskarżeni nie działali z pobudek finansowych, tzn. nie chodziło o to, by podmiot, który realizował to zlecenie, nie zapłacił kar umownych za przekroczenie terminu. Ostatecznie nie skazał żadnej z osób oskarżonych, ale tylko jedną uniewinnił.

Przed sądem rejonowym prokuratura chciała w tej sprawie kar więzienia w zawieszeniu i grzywien; w apelacji wnioskowała już nie o takie kary, ale warunkowe umorzenie postępowania oraz świadczenia pieniężne (w kwocie 1-2 tys. zł) na cel społeczny.

Sąd Okręgowy w Białymstoku uznał, że w przypadku osoby uniewinnionej - urzędnika PZDW - taki wyrok pierwszej instancji był niezasadny; sąd uznał jego winę, ale warunkowo umorzył postępowanie karne na roczny okres próby. W pozostałym zakresie wyrok pierwszej instancji utrzymał.

Jak mówiła w ustnym uzasadnieniu wyroku sędzia Beata Wołosik, faktury VAT są jednoznacznym dowodem, że doszło tam do poświadczenia nieprawdy w dokumentach; sędzia przywoływała też nagrania rozmów, korespondencję mailową i ekspertyzę z oględzin dysku komputera. Jednocześnie sąd ocenił, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, oskarżony nie był wcześniej karany i wszystko wskazuje, że nie popełni więcej takiego przestępstwa, więc możliwe jest w tym przypadku warunkowe umorzenie postępowania.

W listopadzie 2020 roku, przed wyrokiem w pierwszej instancji, z mocy prawa zostało umorzone postępowanie wobec ówczesnego dyrektora Podlaskiego Zarządu Dróg Wojewódzkich (PZDW), również współoskarżonego w tej sprawie, który wówczas zmarł.

źródło: PAP | red: maj