Białystok: nowe alejki i ławeczki. Zielony Pomnik Konstytucji 3 Maja zostanie odnowiony

Nowe alejki, nowe klony i ławeczki znają się m.in. w otoczeniu tak zwanego Zielonego Pomnika Konstytucji 3 Maja w Białymstoku w ramach planowanej dalszej rewaloryzacji tego miejsca.

Zielony pomnik Konstytucji 3 Maja tworzą drzewa. Pomnik powstał w 1921 roku na niewielkim wzniesieniu parkowym, jako zespół trzech dębów stojących na planie trójkąta równobocznego. Potem zespół ten został otoczony kręgiem z lip i dwoma kręgami z klonów. "Centralnym punktem wszystkich trzech kręgów jest środek trójkąta utworzonego przez dęby, a prowadzą do niego promieniste aleje" - przypomina ogrodnik miejski w Białymstoku Magdalena Gajewska.

We wtorek (3.05) przy tym pomniku władze miasta i województwa złożyły rano kwiaty w 220. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja.

Zielony pomnik był przez wiele lat zapomniany, dopiero w ostatnich latach podjęto próbę odnowienia tego miejsca i przywrócenia go pamięci mieszkańców Białegostoku. W 2007 roku, w tym miejscu odsłonięto mały obelisk w kształcie piramidy, który upamiętnia Konstytucję 3 Maja. Teren wówczas uporządkowano, wytyczono alejkę i dosadzono trzy lipy, bo nie wszystkie przetrwały do naszych czasów.

Pomnik znajduje się w parku, któremu w 2009 roku białostoccy radni miejscy przywrócili historyczną, przedwojenną nazwę Parku Konstytucji 3 Maja. Park nazywany był przez ostatnie dziesięciolecia Zwierzynieckim, bo stanowi część Lasu Zwierzynieckiego. Imię Konstytucji 3 Maja park ten nosił od maja 1919 roku. Po II wojnie światowej, w 1946 roku ze względów politycznych władze komunistyczne - jak uzasadniali powrót do historycznej nazwy radni - "dążyły do zatarcia materialnych śladów symbolu wolności Polski - Konstytucji 3 Maja". Miejsce i tzw. zielony pomnik stały się w tamtych czasach zapomniane, a do powszechnego użytku weszła nazwa "Park Zwierzyniecki".

W 2010 roku architekt Krzysztof Kulesza opracował koncepcję dalszej rewaloryzacji otoczenia zielonego pomnika.

"Głównym założeniem projektu jest odtworzenie w pierwotnych gabarytach placu wokół pomnika oraz czterech wychodzących z placu alejek. Całość układu została dopasowana do pomnikowych drzew oraz założono nasadzenia klonów, jako uzupełnienie już istniejących w dwóch zewnętrznych kręgach wokół placu oraz w szpalerach wzdłuż alejek" - poinformowała Magdalena Gajewska. Przypomniała też, że przez wiele lat funkcjonowała obok nazwy pomnika 3 Maja równoległa nazwa: "drzewka wolności".

Drzewa pomnikowe mają być maksymalnie zachowane, choć teren ma być zagospodarowany nową zielenią. Cały teren ma być przyjazny spacerowiczom, także osobom niepełnosprawnym, bo nie będzie schodów ani stromych podjazdów. Ponadto będzie oświetlenie, monitoring, ławki parkowe, tablice informacyjne, a nawet zdrój uliczny.

Jak poinformowała rzeczniczka prezydenta Białegostoku Urszula Sienkiewicz, pieniądze na rewaloryzację zielonego pomnika mają się znaleźć w przyszłorocznym budżecie miasta.

Miejsce z zielonym pomnikiem Konstytucji 3 Maja słynie m.in. z tego, że przyrzeczenie harcerskie składał tam w młodości urodzony w Białymstoku ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, który zginął w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem.

W 2010 roku przy zielonym pomniku odbyła się symboliczna uroczystość, podczas której przyrzeczenie harcerskie złożył jeden z harcerzy z białostockiej 111. drużyny ZHP. Obecna wówczas na tej uroczystości żona prezydenta, Karolina Kaczorowska przypominała, że Ryszard Kaczorowski dostał w trakcie swojego przyrzeczenia harcerskiego korę z dębu z tego miejsca i trzymał ją w domu jak relikwię. (PAP, oprac. kjs)

Zobacz też:
Białystok: kwiaty przed Zielonym Pomnikiem 3 Maja