Radio Białystok | Koronawirus | Eksperci: tylko szczepienie chroni kobietę w ciąży i dziecko przed grypą
Jedynie szczepienie może uchronić kobietę w ciąży i dziecko przed grypą i jej poważnymi powikłaniami, grożącymi nawet zgonem – przekonują eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy. Ma to szczególne znacznie w okresie pandemii Covid-19.
Niektórzy eksperci przestrzegają, że jesienią i zimą może dojść do kolejnego wzrostu zachorowań wywołanych przez koronawirusa SARS-CoV-2, który nałożyłby się wtedy na grypę sezonową. Przed grypą chroni jednak szczepionka, która nie jest wciąż dostępna w przypadku choroby Covid-19.
Eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy zalecają w tym roku szczepienia wszystkim osobom powyżej 6. miesiąca życia, ale szczególnie kobietom w ciąży. "Grypa u kobiet w ciąży występuje z podobną częstotliwością, jak wśród ogólnego społeczeństwa, jednak ryzyko hospitalizacji z powodu powikłań jest już siedmiokrotnie wyższe" – podkreślają.
Przewodniczący Rady Naukowej prof. Adam Antczak przekonuje, że szczepienie przeciw grypie chroni przyszłą mamę i jej dziecko, ale również skutecznie zapewnia mu ochronę po narodzinach, gdyż matczyne przeciwciała są transportowane przez łożysko do organizmu płodu.
- Pamiętajmy, że dzieci można szczepić od 6. miesiąca życia, więc dzięki szczepieniu kobiety w ciąży dajemy ochronę narodzonemu dziecku do 12. miesiąca – dodaje.
U kobiet w ciąży wszystkie infekcje mają znacząco cięższy przebieg i znacznie trudniej je leczyć, ponieważ w tym okresie znacznie obniżona jest odporność organizmu. Dotyczy to przede wszystkim upośledzonej odporności komórkowej, poza tym zwiększona jest frakcja wyrzutowa serca i zapotrzebowanie na tlen.
Szczepienie przeciwko grypie powinno być wykonane jak najwcześniej, gdyż zachorowania na grypę i choroby grypopodobne występują najczęściej na początku ciąży. Ich skutki mogą doprowadzić do utraty ciąży, a nawet zgonu przyszłej matki – ostrzegają eksperci.
"55 proc. powikłań grypy występuje u kobiet w drugim lub trzecim trymestrze ciąży i są to najczęściej zapalenie płuc, ostra niewydolność oddechowa u matki, zwiększone ryzyko poronienia, porodu przedwczesnego, obumarcia wewnątrzmacicznego płodu, zaburzenia rytmu serca u płodu oraz jest zwiększone ryzyko rozwiązania ciąży cesarskim cięciem" – wyjaśnia konsultant krajowy w dziedzinie Perinatologii prof. Mirosław Wielgoś.
Specjalista zwraca uwagę, że u kobiet w ciąży bardzo dobrze wytwarzane są przeciwciała ochronne po szczepieniu. "88 proc. szczepionych kobiet uzyskuje poszczepienny poziom przeciwciał uznawanych za ochronny, a 92 proc. wynosi skuteczność szczepienia przeciw grypie wykonanego u ciężarnych w zapobieganiu hospitalizacji z powodu grypy u dzieci do 12 miesiąca życia" – dodaje.
Ochronę przed grypą można realizować również poprzez tzw. "strategię kokonu". Polega ona na wykonywaniu szczepień u osób z najbliższego otoczenia osoby, która jest wrażliwa na zakażenie i nie może zostać zaszczepiona ze względu na np. zbyt młody wiek lub trwałe przeciwwskazania medyczne do szczepienia. Podobnie jest w przypadku kobiet w ciąży. Najlepiej jednak, gdy wszyscy są zaszczepieni – zarówno kobieta oczekująca dziecka, jak i jej najbliższe otoczenie, jeśli tylko jest to możliwe.
Eksperci podkreślają, że szczepienia kobiet w ciąży są najskuteczniejszym sposobem zabezpieczenia się przed grypą i są całkowicie bezpieczne zarówno dla przyszłej matki, jak i dziecka. W grupie kobiet w ciąży szczepionych przeciw grypie stwierdzono zmniejszoną liczbę infekcji przebiegających z gorączką - o 36 proc. u matek, a także zmniejszenie liczby przypadków grypy potwierdzonej laboratoryjnie - o 63 proc. u dzieci. Najlepszy okres na wykonanie szczepień przypada na wrzesień-grudzień, dlatego należy je odpowiednio wcześniej zaplanować wraz z lekarzem prowadzącym ciążę.
Od wielu lat międzynarodowe organizacje zalecają szczepienia przeciw grypie u kobiet będących w ciąży. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) rekomenduje szczepienia od 2005 r., natomiast Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień od 1997 r. Polska również rekomenduje szczepienia przeciw grypie w Programie Szczepień Ochronnych, podobnie jak w większości krajów Unii Europejskiej.
W Australii i Wielkiej Brytanii kobiety w ciąży mogą skorzystać z darmowych szczepień. W Polsce z częściowo refundowanych szczepień mogą skorzystać jedynie osoby powyżej 65. roku życia. Inicjatywą Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy jest rozszerzenie zakresu refundacji szczepionek przeciw grypie dla kobiet w ciąży oraz umieszczenie ich na liście leków bezpłatnych. Obecnie analizowany jest projekt dotyczący listy leków bezpłatnych dla kobiet w ciąży.
