Radio Białystok | Mniejszości | Pod znakiem Pogoni / Пад знакам Пагоні | Kto, gdzie i kiedy mówi po svojomu? Wyniki badań socjolingwistycznych 24.09.2025
Czy przekazujemy język naszych przodków naszym dzieciom? Jeżeli tak, to kto czyni to najczęściej – rozmowa o socjolingwistycznych badaniach prof. Nicole Dołowy-Rybińskiej.
Nicole Dołowy-Rybińska, kulturoznawczyni i socjolingwistka, profesorka w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, autorka sześciu monografii i kilkudziesięciu artykułów naukowych. Do jej głównych zainteresowań należy problematyka tożsamości europejskich mniejszości językowych, metody ochrony i rewitalizacji języków i kultur mniejszościowych, aktywizm językowy, wielojęzyczność i wielokulturowość, analiza dyskursów dotyczących zagrożenia języków i ratowania ginących kultur. Prowadzi badania terenowe przede wszystkim na Kaszubach (Polska) i na Łużycach (Niemcy), gdzie uczestniczy w działaniach związanych z rewitalizacją języka górnołużyckiego. Obecnie kieruje projektem naukowym „Różnorodność językowa w Polsce: języki kolateralne, działania na rzecz języków i konceptualizacja tożsamości zbiorowej” (NCN, Sonata Bis, 2021-2026), dotyczącym postrzegania wielojęzyczności w regionach Polski, gdzie tradycyjnie używane są języki lokalne, nieposiadające oficjalnego statusu. W ramach tego projektu prowadzone są m.in. badania na Podlasiu.
W audycji również o języku jakim posługują się dzisiejsi mieszkańcy wsi Kaniuki.
Dziś audycja po – svojomu. Zaprasza Marek Zabrocki.
Mieszkańcy wsi Czechy Orlańskie wyszli z inicjatywą wyremontowania miejscowej świetlicy. O losach budynku zdecydują radni gminy Dubicze Cerkiewne.
W audycji również o tym, dlaczego w Dubiczach Cerkiewnych nie powstanie ulica prof. Jana Czykwina.
Były śpiewy, tańce, wspólna integracja i tradycyjny obrzęd "Bahacza" . W Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie po raz pierwszy odbyło się święto urodzaju - czyli "Bahacz". Zwyczaj ten opisał Adam Bahdanowicz, ojciec poety Maksima Bahdanowicza. Na święto przynoszono naczynie z żytem, do którego wkładano świecę – symbol światła i słońca. To...
Po raz kolejny archeologiczny festyn w Zbuczu w gminie Czyże zebrał dużą publiczność. Zdaniem wójta Jerzego Wasiluka o popularności festynu decyduje jego unikalność polegająca na zwróceniu się do średniowiecznej historii. Sam festyn odbywa się bowiem na średniowiecznym grodzisku i jak zawsze uczestniczyły w nim grupy rekonstruktorskie, lokalne zespoły muzyczne, rękodzielnicy...
Była to okazja, by nauczyć się pieśni śpiewanych na podlaskich weselach jeszcze 40 lat temu. W sobotę (20.09) w Białymstoku rozpoczęły się warsztaty tradycyjnego śpiewu z cyklu „Pieśni Białostocczyzny”. Uczestnicy pod kierunkiem Iryny Maziuk poznawali repertuar weselny – pieśni i przyśpiewki, które zgromadził w swoim archiwum znany folklorysta z regionu, Stefan Kopa.
Dziś w audycji odwiedzimy szkołę podstawową w Kleszczelach. Szkoła podobnie jak i cała gmina boryka się z problemem depopulacji.
Nauka języka koreańskiego, historii i kultury, dawne i współczesne tańce, a nawet gra na tradycyjnych bębnach – to wszystko można poznawać na filologii koreańskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Dostać się na taki kierunek można między innymi dzięki dobrym wynikom olimpiady języka białoruskiego. Przykładem jest studentka rodem z Hajnówki Joanna Chomczuk.
Podaż była odpowiedzią na popyt. Chociaż dokładnie nie wiadomo, co było pierwsze – mówi białoruski literat z Pragi Max Szczur organizator Pierwszego Dnia Białoruskiej Książki w Pradze. W stolicy Czech spotkali się białoruscy niezależni wydawcy prowadzący swoją działalność poza granicami Republiki Białoruś. W audycji „Pad znakam Pahoni” opowiemy o zainteresowaniu...
Kto był właścicielem Białegostoku? Z czego zasłynęły rody Wiesiałowskich, Czerneckich i Branickich? Dowiemy się tego podczas historyczno- teatralnego spaceru "Białystok Branickich". Spotkamy się także z Eugenią Martyniuk, poetką, członkinią Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego "Białowieża". Eugenia Martyniuk porusza w swojej poezji kwestię sensu...
"To nie tylko święto języka, ale i spotkanie ludzi, dla których lokalna mowa jest sercem codzienności" - tak o III Festiwalu Gwar Pogranicza w Hajnówce mówią organizatorzy z Instytutu Gwar Pogranicza. Prezentowano literaturę, pieśni i spektakle w białoruskich gwarach. Były też wykłady naukowe i dyskusje dotyczące języka podlaskiego.
Prowadzący:
Rafał Androsiuk
