Białostoczanie uczczą pamięć Żydów spalonych w Wielkiej Synagodze

Uroczysty koncert, wystawy, pokazy i złożenie kwiatów pod pomnikiem-kopułą Wielkiej Synagogi. W taki sposób Białystok uczci pamięć dwóch tysięcy mieszkańców narodowości żydowskiej, spalonych w Wielkiej Synagodze przez Niemców.

Uroczystości odbędą się 27 czerwca - w 75. rocznicę tego tragicznego wydarzenia. W piątek (17.06) organizatorzy przedstawili program.

Koncert Cichej, fotografie, film i premiera książki

O 12:00 złożone zostaną kwiaty przed pomnikiem-kopułą przy ul. Suraskiej. Wieczorem, na placu przy Białostockim Ośrodku Kultury, Karolina Cicha zaśpiewa utwory do tekstów żydowskich poetów pochodzących z Podlasia. Początek koncertu o 21:00.

Wcześniej, o 18:30 w foyer kina Forum będzie miał miejsce wernisaż wystawy fotografii pt. "Klimaty Jerozolimy", której autorem jest Max Meir Mroz - białostoczanin z urodzenia, na co dzień mieszkający w Stanach Zjednoczonych. O 19:00, w klubie Fama rozpocznie się promocja książki "Święto trąbek" Marty Masady - prezentacja debiutu powieściowego autorki, również urodzonej w Białymstoku. Po niej - pokaz filmu białostockiego reżysera Dariusza Szady-Borzyszkowskiego "Kiriat Białystok. Szkice do sagi białostoczan".

Także w poniedziałek (27.06) przed Muzeum Podlaskim zostanie otwarta wystawa plenerowa poświęcona dziejom Wielkiej Synagogi w Białymstoku. Będzie można ją oglądać do 30 września.

Zamknęli ich wewnątrz i podpalili budynek

Wielka Synagoga, która znajdowała się przy ul. Bożniczej (obecnie Suraska), została wzniesiona w latach 1909-1913. W okresie międzywojennym była najokazalszą synagogą białostocką i cieszyła się największym prestiżem wśród wszystkich bożnic w mieście. Została wybudowana wedle projektu Samuela J. Rabinowicza. Była świątynią reformowaną, w której kobiety modliły się obok mężczyzn, choć na osobnych galeryjkach. W okresie międzywojennym, podczas świąt i uroczystości państwowych, w synagodze grała orkiestra Gimnazjum Hebrajskiego.

27 czerwca 1941 r. niemiecka grupa operacyjna, którą dowodził kapitan Gothar Bürkner, spaliła dzielnicę żydowską wraz z Wielką Synagogą. Niemcy kazali wszystkim mężczyznom i chłopcom narodowości żydowskiej przyjść do świątyni. Zamknęli ich wewnątrz i podpalili budynek. Do tych, którzy próbowali oporu, strzelali. Zginęło ok. 2-2,5 tysiąca osób.

(ew, bialystok.pl/zmj)