Radio Białystok | Wiadomości | Targi Pisanki Lipskiej w podbiałostockim skansenie
Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej zorganizowało Targi Pisanki Lipskiej. Można było nie tylko kupić te małe dzieła sztuki, ale też spróbować swoich sił w technice ich zdobienia.
W targach uczestniczyły twórczynie z Lipska nad Biebrzą, który jest zagłębiem talentów pisankarskich. Sztukę zdobienia jaj techniką batiku szpilkowego mieszkanki miejscowości przekazują sobie z pokolenia na pokolenie.
Batik szpilkowy to nakładanie rozgrzanego wosku na skorupkę jajka przy pomocy szpileczki. W ten sposób powstają przecinki, z których pisankarki tworzą kompozycje: rozety, słoneczka, wachlarze, łańcuszki.
Dawniej, po nałożeniu woskowego ornamentu, jajko zanurzano w naturalnych barwnikach, uzyskiwanych z wywaru kory dębowej lub olchowej, często zmieszanej z opiłkami żelaza, a następnie gotowano w wywarze z łusek cebuli. Nadawały one pisance charakterystyczną, czarną bądź brunatną barwę. Barwiono też pisanki w samym wywarze z łupin cebuli, co pozwalało uzyskać różne odcienie brązu - od złocistego po brunatną czerwień.
Na początku lat 70. XX w. pełne jajka zostały zastąpione wydmuszkami, a naturalne barwniki - syntetycznymi farbami do tkanin wełnianych i jedwabnych. Poprzez kilkakrotne zanurzenie pisanki w barwnikach, w kolejności od najjaśniejszego do najciemniejszego i równoczesne wzbogacanie ornamentu, na skorupce jajka powstają wielobarwne dekoracje.
Technika batiku szpikowego kultywowana jest na Suwalszczyźnie, a także za naszą wschodnią granicą - na Litwie i w północnej części Białorusi.
