Początkujący poeta bez centa przy duszy nęka zajadłymi wierszami nieuczciwego sprzedawcę samochodów. Kierowniczka oddziału bankowego po każdym orgazmie zapada w niepokojący, niekontrolowany sen, pełen osobliwych wizji. Zmarły ojciec wciąż komunikuje się z rodziną za sprawą listów, doradzając zmęczonym, dorosłym już dzieciom. Elokwentny syn lokalnej ekscentryczki uparcie dowodzi, że jest nieślubnym dzieckiem Malcolma Lowry’ego, skandalizującego autora Pod wulkanem. Ośmioletnia wychowanka szkółki niedzielnej drży na myśl, że Jezus żyje i może kryć się w najzwyklejszych przedmiotach. Dwaj przyjaciele spotykają się po latach, by w obliczu śmiertelnej choroby jednego powtórzyć nieudany młodzieńczy eksperyment. Profesor literatury staje się ofiarą upiornej rozgrywki, gdy decyduje się przyjść na odczyt pisarza, który przed laty go upokorzył. Odrzucony kochanek po dwóch dekadach odnajduje kobietę na drugim brzegu kontynentu, by wręczyć jej bardzo nietypowy prezent. Miłośniczka Leonarda Cohena zataja przed rodziną fatalne wyniki badań, otwierając się jedynie przed głosem barda z Montrealu.
W przesyconych dziwacznym humorem, nierzadko mrocznych opowiadaniach Gastona zagubieni bohaterowie po omacku szukają odpowiedzi na fundamentalne pytania. Samotni, niezrozumiani, uparci, czasem wręcz absurdalni, muszą konfrontować się z dawnymi czy też potencjalnymi wersjami samych siebie i utwierdzać się w przekonaniu, że rozsądnie wybrali. Tracą grunt pod nogami; podcinają jedyną gałąź, której z pewnością nie powinni ruszać. W swej groteskowości są jednak przejmująco ludzcy, a nawet niebezpiecznie znajomi. Paleta emocji Kanadyjczyka jest obszerna: humor podbiega smutkiem, a to, co tragiczne, zawsze nosi w sobie ślad niedorzeczności.
Gaston sprawnie operuje głosem, mieszając rejestry języka i garściami czerpiąc z różnych tradycji: gotyku amerykańskiego południa, realizmu spod znaku Alice Munro czy minimalizmu Raymonda Carvera. W tych zabawnych, pozornie lekkich, błyskotliwych opowieściach czyha niejedna pułapka; historia miłosna potrafi przerodzić się w farsę, farsa zaś może okazać się drogą do objawienia.
Rzeczywistość nie wraca zbyt łatwo do normy w opowiadaniach, za których mistrza Gaston uchodzi, przeciwnie, idylla od początku wydaje się podszyta nieokreśloną grozą, normalność – szaleństwem, szczęście – widmem śmierci. Wyczulenie na różne języki i idiolekty to kolejny, obok fabularnych fajerwerków, atut Gastona.
-- Juliusz Kurkiewicz, „Książki. Magazyn do Czytania”
Bill Gaston pisze z kpiną i serio, hiperrealistycznie i zarazem wybitnie niepoważnie. Paćka i rysuje precyzyjnie. Ostro, bezpardonowo wchodzi w układy rodzinne, relacje społeczne, choroby, życie literackie i świat przyrody. Prześlizguje się pomiędzy tematami, łącząc je w zaskakujące teksty. Umacnia i rozbija etos mieszczański, wyszydza ambicje swych bohaterów, wdziera się w ich marzenia i jednocześnie traktuje ich z najwyższą czułością.
-- Paulina Małochleb, Książki na ostro
Gaston zasługuje na miejsce wśród pierwszych szeregów pisarzy kanadyjskich, obok Timothy’ego Findleya, Margaret Atwood i Alice Munro. To jeden z najprawdziwszych skarbów naszej literatury.
-- The Globe and Mail
Kanada wydała niewielu pisarzy tak zdumiewająco oryginalnych jak Bill Gaston … Jego kapitalna wyobraźnia zdaje się nie znać granic… jego proza jest smakowicie poetycka.
-- The Globe and Mail
Ostatnie linijki w opowiadaniach Gastona są jak satynowa tasiemka, zaciskająca woreczek, w którym szamoce się mały, pochwycony świat.
-- Sarah Mian
O autorze:
Bill Gaston – kanadyjski prozaik, związany z miastem Victoria w Kolumbii Brytyjskiej; wieloletni wykładowca twórczego pisania na tamtejszym uniwersytecie. Autor m.in. siedmiu zbiorów opowiadań (np. Gargoyles, Mount Appetite czy Sex Is Red), siedmiu powieści (w tym Kamerzysty, tłum. Maria Grabska-Ryńska) oraz dwóch książek wspomnieniowych. Nominowany do najważniejszych kanadyjskich nagród, takich jak Governor General’s Award czy Giller Prize, dwukrotny zdobywca Victoria Butler Book Prize, uhonorowany również za całokształt twórczości nagrodą im. Timothy’ego Findleya. Jego krótka proza ukazywała się wielokrotnie w wydawanym corocznie zbiorze Best Canadian Stories. Obecnie mieszka na wyspie Gabriola, gdzie cały swój czas może poświęcać pisaniu.
Prywatnie tu: tudorotasokolowska.pl
Prowadzący:
Dorota Sokołowska
