Jedna z najbardziej poruszających książek w dorobku Marii Nurowskiej.
Magda ma trzydzieści lat, za sobą nieudane małżeństwo, którego owocem jest kilkuletnia Ania. W opiece nad córką pomaga jej matka. Pewnego dnia po powrocie z pracy Magda dowiaduje się, że kobieta została odwieziona do szpitala, lecz gdy dociera na miejsce, Irena już nie żyje. Tak zaczyna się historia, w której w ciągu trzech dni Magda usiłuje stawić czoła wspomnieniom. Poczucie winy z powodu nieobecności w ostatnich chwilach życia matki nie daje jej spokoju, Magda za wszelką cenę stara się oddalić moment ostatecznej rozłąki, prowadzi z matką być może najszczerszą rozmowę, jaką kiedykolwiek odbyły. W przeżyciach i przemyśleniach Magdy można odnaleźć konflikty, dylematy i sprzeczne emocje nieodzownie wpisane w ludzką egzystencję.
Po tamtej stronie śmierć to przejmujący opis złożonej relacji między dorosłą już córką a matką, relacji, w której miłość nie wyklucza nienawiści, a złość – absolutnej wierności. To także wzruszająca, intymna opowieść o okrucieństwie śmierci, która zawsze odbiera możliwość przeprowadzania tej ostatniej, najistotniejszej rozmowy.
Po tamtej stronie śmierć – druga powieść w dorobku Marii Nurowskiej, wydana po raz pierwszy w 1977 roku – po latach zyskuje nowe życie.
Pozwól więc, mamo, że potraktuję cię jeszcze przez chwilę jak partnera, chociaż nie zawsze cię tak traktowałam. Czasami byłaś moim przeciwnikiem, aby stać się moim chorym dzieckiem. W takich momentach starałam się cię nie krzywdzić, chociaż ty mnie – dziecko – krzywdziłaś zawsze. Ale szale, nasze szale, są przecież równe, zawsze były równe, odkąd dorosłam i odkąd pierwszy raz powiedziałam: „nie”. Poruszały je na zmianę miłość i nienawiść, nienawiść i miłość. Szale nigdy nie były puste.
(fragment)
Zdarzało się mojej matce upaść bardzo nisko, ale nigdy nie sprzeniewierzyła się swoim ideałom i to ona wyposażyła mnie w busolę, dzięki której ocaliłam swoją godność w ciężkich czasach. Nie napisałam w tej ani w żadnej innej książce jednego zdania, którego bym się wstydziła.
Z posłowia Autorki
Rozbiła pani pewne tabu, nikt tak do tej pory nie pisał o matce Polce. To proza nowatorska!
Julian Stryjkowski
Kobiece bohaterki Nurowskiej są dalekie od jakiejś ustalonej normy psychologicznej, nadwrażliwe, nieobliczalne, obdarzone wielką, właściwie zgubną wyobraźnią. Wszystkie ich uczucia są pełne konfliktów, sprzeczności, napięć. Córka nie może w sposób harmonijny i spokojny kochać matki, matka – córki, ale przecież równie niemożliwa jest w tej prozie szczęśliwa miłość pomiędzy kobietą i mężczyzną.[…] A może należałoby uznać, że w tej walce, jaką jest każde uczucie żywe, dynamiczne, nieskonwencjonalizowane – nie ma przegranych ani pokonanych, albo że pokonany jest każdy na swój sposób i zarazem każdy po swojemu zwycięża. To wydaje się w końcu najbliższe tej wizji nieustającej wojny uczuć, jaka toczy się w powieściach Nurowskiej.
Helena Zaworska
Po tamtej stronie śmierć jest według mnie najlepszą, wybitną powieścią Marii Nurowskiej, w polskiej literaturze jedyną w swoim rodzaju.
www.mlodapisarkaczyta.blox.pl
Opis skomplikowanej relacji między matką a córką to niełatwe zadanie dla pisarza, niezbędne są do tego literacki talent i ogromne wyczucie. Nurowskiej się to udało.
Joachim T. Baer, „World Literature Today”
Maria Nurowska – autorka powieści i dramatów. Wydała m.in. Innego życia nie będzie (1987), Postscriptum (1989, wznowione ostatnio pt. Wybór Anny), Hiszpańskie oczy (1990), Listy miłości (1991), sagę Panny i wdowy (1991–1993), Rosyjskiego kochanka (1996), Tango dla trojga (1997), Miłośnicę (1998), Niemiecki taniec (2000), opowieść o Ryszardzie Kuklińskim Mój przyjaciel zdrajca (2004), trylogię ukraińską: Imię twoje… (2003), Powrót do Lwowa (2005), Dwie miłości (2006), wspomnienia Księżyc nad Zakopanem (2006) oraz opowieść biograficzną Anders (2008). W ostatnich latach nakładem W.A.B. ukazały się: Sprawa Niny S. (2009), Nakarmić wilki (2010) i Requiem dla wilka (2011). Najnowsze powieści Marii Nurowskiej to Drzwi do piekła (2012) oraz Dom na krawędzi (2012). W przygotowaniu – Sergiusz, Czesław, Jadwiga. Jej książki zostały przetłumaczone na szesnaście języków, w tym chiński i koreański. We Francji i w Niemczech były bestsellerami.
Strony autorki: www.marianurowska.com.pl, www.facebook.com/nurowska
Prywatnie tu: tudorotasokolowska.pl
Prowadzący:
Dorota Sokołowska
