Uniwersytet w Białymstoku testuje folię ratującą życie ptaków

"To pionierskie - ze względu na swoją skalę - działanie było możliwe dzięki współpracy największej podlaskiej uczelni z partnerami: Fundacją Szklane Pułapki, austriacką organizacją BirdShades, która opracowała folię, oraz deweloperem mieszkaniowym Unidevelopment SA" - poinformowała rzeczniczka UwB Katarzyna Dziedzik.

Kampus UwB, który działa od 2015 roku, swoje siedziby ma tu kilka wydziałów i instytutów, działa tu też biblioteka i planetarium, znajduje się w pobliżu lasu. Zgodnie z projektem kampus miał się wpisywać w otoczenie, stąd liczne przeszklenia i lustrzana elewacja budynku, w której odbiją się otaczającą kampus zieleń.

Jednak okazało się, że lustrzana elewacja jest zagrożeniem dla ptaków, które traktują lustrzane odbicie zieleni jako ciągłość środowiska - wskazuje dr Krzysztof Deoniziak z Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku. Naukowcy oraz studenci działający w Kole Naukowym Biologów od dwóch lat prowadzą monitoring śmiertelności ptaków w kolizjach ze szklanymi powierzchniami budynków kampusu. Z ich danych wynika, że do największej liczby kolizji dochodzi latem, gdy znajdowano nawet kilka martwych ptaków tygodniowo.

Dlatego do przedsięwzięcia wytypowano jedną ze szklanych ścian znajdującego się w kampusie Wydziału Matematyki UwB, gdzie przez najbliższe miesiące będzie prowadzony monitoring. Folią wyklejono powierzchnię ok. 300 metrów kwadr.

Gdy kilkanaście lat temu powstawał projekt naszego kampusu, ten aspekt jego architektury nie był brany pod uwagę. Dziś wiemy, że niektóre ściany budynków warto zabezpieczyć, aby harmonia z naturą, która jest wpisana w założenia kampusu, była pełniejsza. Musimy jednak robić to w taki sposób, by jednocześnie nie ingerować w zamysł artystyczny projektantów, by nie zmieniły się walory wizualne obiektów - zauważył rektor uczelni prof. Robert Ciborowski.

Rozwiązaniem - jak podaje uczenia - okazał się produkt opracowany przez austriacką organizację BirdShades, która od lat działa na rzecz ochrony ptaków i która zdecydowała się przekazać taką folię białostockiej uczelni.

Opracowana przez nas folia jest przezroczysta dla ludzkiego oka. Zawiera jednak specjalny wzór w regularnych odstępach. Ten wzór jest aktywny w świetle ultrafioletowym, które widzą ptaki. Pozwala im to postrzegać powierzchnię pokrytą naszą folią jako przeszkodę i omijać ją - wyjaśniła Dominique Waddoup z BirdShades.

Wcześniej taka foliowa powłoka została przetestowana w Polsce m.in. na wiatach przystankowych na Dolnym Śląsku, a badania prowadziła Fundacja Szklane Pułapki oraz Instytut Biologii Ssaków PAN. Fundacja wyszła też z inicjatywą, by przeprowadzić pionierskie działanie i przetestować folię na dużej powierzchni właśnie na budynkach UwB.

Nasze wstępne wyniki badań wykazały skuteczność folii BirdShades w ochronie ptaków przed kolizjami ze szklaną infrastrukturą. Tego typu rozwiązania są ważne z kilku powodów, przede wszystkim powinny spotkać się z przychylnością branży architektonicznej oraz prywatnych użytkowników, którzy z różnych powodów nie akceptują znakowania swoich szyb przy użyciu innych metod, np. naklejek. Tym samym, odpowiadając na potrzeby użytkowników szyb, mamy szansę ochronić przed niepotrzebną śmiercią wiele ptasich istnień - podkreśliła prezeska Fundacji Szklane Pułapki dr Ewa Zyśk-Gorczyńska.

Partnerem uczelni w tym przedsięwzięciu była też firm Unidevelopment, która wsparła projekt finansowo.