Radio Białystok | Galerie | 79. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi w Białymstoku [zdjęcia]

79. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi w Białymstoku [zdjęcia]

autor: Edyta Wołosik

27.06.2020, 07:06, akt. 14:33

W Białymstoku upamiętniono w sobotę ofiary spalenia przez Niemców 79 lat temu Wielkiej Synagogi. Przy pomniku przypominającym o tej tragedii składano wieńce i zapalono znicze. Na skwerze obok odsłonięto instalację artystyczną - rzeźbę Żyda samotnie siedzącego na ławce.

79. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi w Białymstoku, fot. Monika Kalicka
79. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi w Białymstoku, fot. Monika Kalicka


0:00
0:00
79. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi w Białymstoku - relacja Edyty Wołosik | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.

Wielka Synagoga, która znajdowała się przy ul. Bożniczej (obecnie Suraskiej), została wzniesiona w centrum Białegostoku w latach 1909-1913. W okresie międzywojennym była najokazalszą synagogą białostocką i cieszyła się największym prestiżem wśród wszystkich bożnic tego miasta.

W ocenie historyków dramat, który rozegrał się tam 27 czerwca 1941 roku (data zwana jest "czarnym piątkiem"), był początkiem eksterminacji ludności żydowskiej w Białymstoku. Według różnych przekazów niemieckie oddziały spędziły do Wielkiej Synagogi od ok. 600-700 do tysiąca Żydów, uwięziły w środku i podłożyły ogień.

Jak się podaje, kilkanaście osób ocalało z pożaru. Ludziom tym udało się uciec, bo tylne okno otworzył - narażając własne życie - polski dozorca Józef Bartoszko. Jego relacja znajduje się w Żydowskim Instytucie Historycznym.

Niemcy przeprowadzili też wtedy obławę na ulicach i podpalili żydowską dzielnicę, gdzie zginęło kolejne ok. tysiąc osób.

W związku z 79. rocznicą tych wydarzeń, w sobotę przy pomniku w kształcie kopuły zniszczonej bożnicy, składano kwiaty i zapalono znicze.

"To niezwykle ważna data w historii naszego miasta, która tak naprawdę symbolizuje początek końca pewnego okresu w życiu Białegostoku, w funkcjonowaniu tego miasta, gdy jego znaczną część tworzyła społeczność żydowska" - mówił zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki.

Przypomniał, że tragicznym tego finałem była likwidacja białostockiego getta w połowie sierpnia 1943 roku i zryw wolnościowy nielicznej grupy powstańców. Podkreślał, że władze i mieszkańcy starają się upamiętniać wielokulturową, w tym żydowską, przeszłość Białegostoku.

W czasie uroczystości odsłonięto rzeźbę Żyda, który samotnie siedzi na drewnianej ławce na skwerze przy pomniku. To czasowa instalacja artystyczna (w sobotę była eksponowana przez dwie godziny), której inspiracją jest przedwojenne zdjęcie.

"Ten Żyd na zdjęciu jest jakiś zmęczony, smutny, opuszczony. Na tej ławce nie siedzi nikt więcej" - tak opisał tę fotografię Tomasz Wiśniewski ze stowarzyszenia „Muzeum Żydów Białegostoku”, jeden z pomysłodawców tej instalacji.

Jak wyjaśnił, jest ona rodzajem metafory tamtej sytuacji. "Która unaoczni nam ten moment, kiedy Żydzi byli wpędzani do getta, mordowani, paleni, wywożeni do Treblinki. I wtedy oni byli całkowicie osamotnieni. Ta ławeczka symbolizuje to osamotnienie, tę grozę bycia pozostawionym zupełnie samemu sobie, bez jakiejkolwiek pomocy, wsparcia" - mówił Wiśniewski.

Przed wojną w Białymstoku było około 50 tys. Żydów, a miasto było znaczącym ośrodkiem kultury i religii żydowskiej. Z tej społeczności, po powstaniu i wywózkach do obozów, ocalało zaledwie kilkaset osób.

źródło: PAP | red: maj, mak


PRB
Aplikacja
Polskiego Radia Białystok
dla telefonów z iOS

PRB
Aplikacja
Polskiego Radia Białystok
dla telefonów z Androidem

Przeczytaj, zanim skomentujesz

ZOBACZ TEŻ:


Centrum Trzech Kultur w Suchowoli poleca wystawę zdjęć 'Mezuza - pamięć - tożsamość'

23.06.2020, 14:07

"Mezuza - pamięć - tożsamość" - to pierwsza wystawa, którą można oglądać w Centrum Trzech Kultur w Suchowoli, po złagodzeniu obostrzeń związanych z pandemią.


Akcja porządkowania cmentarza żydowskiego w Suchowoli w tym roku bez udziału młodzieży

7.05.2020, 10:40

Sprzątanie cmentarza żydowskiego w Suchowoli to wieloletnia tradycja. Z powodu koronawirusa w akcji, wyjątkowo nie uczestniczy licealna młodzież i wolontariusze, natomiast nekropolię porządkują urzędnicy.


Przyrodni brat Dawida Szpiro szukał w Białymstoku jego śladów

17.04.2020, 16:49

Przed nami rocznica powstania w warszawskim getcie. W niedzielę (19.04) minie 77 lat od największego zbrojnego zrywu ludności żydowskiej przeciwko niemieckim żołnierzom. Symbolem pamięci o tamtych wydarzeniach jest żonkil. 


Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów

24.03.2020, 07:49

24 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Wybór daty nawiązuje do dnia, w którym Niemcy w 1944 r. zamordowali w Markowej rodzinę Ulmów: Józefa i Wiktorię oraz ich dzieci, wraz z ukrywającymi się u nich Żydami.


77. rocznica likwidacji getta w Białymstoku

5.02.2020, 09:52

To ważna data w historii Białegostoku, 77 lat temu - 5 lutego 1943 r. Niemcy rozpoczęli likwidację getta w mieście.



27 stycznia - Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu

27.01.2020, 07:34

To ważna data dla społeczności żydowskiej. W poniedziałek (27.01) przypada Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu.


78. rocznica spalenia Wielkiej Synagogi w Białymstoku

27.06.2019, 10:37

W czwartek (27.06) minęła 78. rocznica spalenia przez Niemców Wielkiej Synagogi w Białymstoku, podpalonej wraz z przebywającymi w niej ludźmi.





ZNAJDŹ NAS





REKLAMA
NIETEATR ŻYCIORYS - Wojciech Wysocki | monodram poetycki

REKLAMA
OiFP PAJACE / RYCERSKOŚĆ WIEŚNIACZA, R. LEONCAVALLO / P. MASCAGNI

REKLAMA
OiFP DVOŘÁK, STABAT MATER

REKLAMA
OiFP JESUS CHRIST SUPERSTAR

Podlaskie Centrum Produktu Lokalnego






fot. Paweł Wądołowski
WAŻNE!
16.02.2024, 10:45, akt. 17.02.2024, 13:19

Protest rolników w Marianowie [zdjęcia, wideo]



fot. Joanna Szubzda
REGION
13.02.2024, 14:52, akt. 15.02.2024, 15:20

W Sokółce odbyły się ćwiczenia ŻUBR-24 [zdjęcia]









źródło: www.radio.bialystok.pl

Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok