Radio Białystok | Wiadomości | "Bez prawa powrotu" - prapremiera reportażu Agnieszki Czarkowskiej i Alicji Pietruczuk [zdjęcia]
To wyjątkowa audycja Agnieszki Czarkowskiej i Alicji Pietruczuk o pacyfikacjach szlacheckich zaścianków w czasie powstania styczniowego. W środę (22.01) - w 162. rocznicę wybuchu powstania kilkadziesiąt osób uczestniczyło w Studiu Rembrandt Polskiego Radia Białystok w przedpremierowej prezentacji reportażu "Bez prawa powrotu". Byli też jego bohaterowie. Cały reportaż zaprezentujemy na naszej antenie w niedzielę (26.01).
Dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku prof. Wojciech Śleszyński podkreśla, że to poruszająca i autentyczna opowieść.
Audycja jest poruszająca przede wszystkim dlatego, że kolejne pokolenie opowiada o swoich przodkach. Jest to autentyczna opowieść przekazywana przez autentyczne osoby, to jest największa wartość audycji radiowej. Możemy posłuchać i dzięki głosom bohaterów możemy się przenieść 162 lata temu, do tych podbiałostockich miejscowości, spacyfikowanych przez władze carskie tylko dlatego, że pomagały polskim powstańcom z Powstania Styczniowego - mówi prof. Wojciech Śleszyński.
Rolą publicznego radia jest odkrywanie regionalnej historii, edukowanie, przechowywanie tego w pamięci następnego pokolenia. Dajemy temu wyraz w kolejnej audycji prezentowanej w naszym Studiu Rembrandt. Myślę, że też zainspirujemy słuchaczy do sięgnięcia do naszych archiwów, bo stworzyliśmy dziesiątki audycji historycznych - mówi redaktor naczelny Polskiego Radia Białystok Marcin Tomkiel.
Reportaż Agnieszki Czarkowskiej i Alicji Pietruczuk pt. "Bez prawa powrotu" wyemitujemy w niedzielę (26.01) o 18.05. Audycja opowiada o pacyfikacjach szlacheckich zaścianków w czasie powstania styczniowego. Historia pacyfikacji szlacheckich zaścianków w latach 1863-64 jest mało znana i pamięć o nich zachowują głównie mieszkańcy spacyfikowanych wsi.
Pacyfikując polskie zaścianki i zsyłając na Syberię bez prawa powrotu wszystkich mieszkańców łącznie z kobietami, starcami i dziećmi, władze carskie chciały się pozbyć z zachodnich rubieży Imperium Rosyjskiego nielojalnego elementu i ułatwić rusyfikację tych terenów przez zasiedlanie wsi rosyjskimi chłopami.
Rozmówcami w audycji są mieszkańcy wsi Jaworówka, która została całkowicie spalona, wszyscy mieszkańcy byli wywiezieni i nikt z nich nie powrócił z zesłania. Jednak pamięć o pacyfikacji przetrwała, we wsi stoi upamiętniający ją pomnik. Potomkowie zesłanych mieszkańców mieszkają natomiast we wsi Łukawica, dla których historia pacyfikacji jest ich historią rodzinną.
Audycja pokazuje tragizm i skalę tych wydarzeń. Jak pacyfikacje zachowały się w zbiorowej pamięci potomków i następców wysiedlonych i zesłanych w głąb Rosji rodzin? Jaki jest stan historycznych badań tego tematu? Na te pytania odpowiadają w audycji prof. Wiesław Caban z Uniwersytetu Jan Kochanowskiego w Kielcach oraz dr Tomasz Danilecki z Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku.
Premiera antenowa - 26 stycznia 2025 o 18:05.
Reportaż będzie opublikowany 27 stycznia na stronie Polskiego Radia Białystok i portalu www.swiatsybiru.pl.
Audycja zrealizowana we współpracy z Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku.
