Radio Białystok | Wiadomości | Rzym i cały świat pożegnał papieża Franciszka [zdjęcia, transmisja wideo]
Około 250 tys. osób na mszy pogrzebowej na placu Świętego Piotra, szefowie państw i rządów z kilkudziesięciu krajów, 150 tys. ludzi na ulicach włoskiej stolicy na trasie konduktu żałobnego - tak Rzym i świat pożegnał w sobotę Franciszka - "papieża pośród ludzi", jak nazwał go w homilii dziekan Kolegium Kardynalskiego kardynał Giovanni Battista Re.
Pierwszy taki kondukt w Wiecznym Mieście
To była jedna z największych ceremonii pogrzebowych w historii i pierwszy taki kondukt w Wiecznym Mieście. Na prostej dębowej trumnie, stojącej przy ołtarzu przed bazyliką watykańską położona została Ewangelia, której strony przewracał lekki wiatr.
Przy ołtarzu znajdowała się kopia ikony Salus Populi Romani z bazyliki Matki Bożej Większej, którą ustawiono też na placu podczas samotnej modlitwy papieża w czasie pandemii Covid-19, 27 marca 2020 roku.
Na mszy było pięć tysięcy koncelebrantów, w tym 220 kardynałów.
Transmisja live z Watykanu, źródło: Vatican News
Pontyfikat, który dotykał umysłów i serc
Dziekan Kolegium Kardynalskiego 91-letni kardynał Re powiedział w homilii: "Ogrom oddania i zjednoczenia, które widzieliśmy w tych dniach po jego przejściu z tej ziemi do wieczności, świadczą o tym, jak bardzo bogaty pontyfikat papieża Franciszka dotykał umysłów i serc".
Ostatni obraz, który pozostanie przed naszymi oczami i w naszych sercach, to ten z ostatniej niedzieli, Uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego, kiedy papież Franciszek, pomimo poważnych problemów zdrowotnych, pragnął nam udzielić błogosławieństwa z balkonu bazyliki Świętego Piotra. Potem pojawił się na placu, aby pozdrowić z otwartego papamobile licznie zgromadzonych na Mszy św. Wielkanocnej - dodał sędziwy włoski kardynał.
Przypomniał, że Franciszek "szczególnie troszczył się o osoby w trudnej sytuacji, poświęcał się bezgranicznie, zwłaszcza dla ostatnich tego świata, dla wykluczanych".
Był papieżem pośród ludzi, miał serce otwarte dla wszystkich. Był również papieżem, który dostrzegał nowe zjawiska w społeczeństwie i to, co Duch Święty wzbudzał w Kościele. Swoim charakterystycznym słownictwem oraz językiem bogatym w obrazy i metafory, papież zawsze starał się oświecać problemy naszych czasów mądrością Ewangelii - przypomniał kardynał Re.
Brawami i wzruszeniem wierni przyjęli słowa kardynała Re: "W obliczu szalejących w ostatnich latach licznych wojen, niosących ze sobą nieludzkie okrucieństwa, niezliczone ofiary i zniszczenia, papież Franciszek nieustannie zabierał głos błagając o pokój. Wzywał do rozsądku i uczciwych negocjacji, aby szukać możliwych rozwiązań, ponieważ – jak mawiał – wojna to jedynie śmierć ludzi, zniszczenie domów, szpitali i szkół".
Przywołał apele papieża: "Budujcie mosty, a nie mury”.
Światowi przywódcy żegnają papieża
W mszy udział wzięło 160 delegacji i kilkudziesięciu światowych przywódców, wśród nich prezydent RP Andrzej Duda z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą, prezydent USA Donald Trump z małżonką Melanią, przywódca Argentyny Javier Milei, prezydenci: Włoch Sergio Mattarella i Ukrainy Wołodymyr Zełenski z małżonką Ołeną.
Przybyli także prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier z kanclerzem Olafem Scholzem, prezydenci: Francji Emmanuel Macron, Brazylii Luiz Inacio Lula da Silva, Węgier Tamas Sulyok z premierem Viktorem Orbanem, premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer.
Unię Europejską reprezentowali przewodniczący: Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola, Rady Europejskiej Antonio Costa. Był także sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres, a także były prezydent USA Joe Biden z żoną Jill.
Wśród korowanych głów byli król Belgów Filip, królowa Danii Maria, król Hiszpanii Filip VI z małżonką królową Letycją, król Szwecji Karol XVI Gustaw z królową Sylwią, król Jordanii Abdullah II z małżonką królową Ranią, książę Monako Albert II z małżonką Charlene. Koronę brytyjską reprezentuje książę William, syn króla Karola III.
Odnotowano powitalny uścisk dłoni między Donaldem Trumpem a Ursulą von der Leyen, a także uścisk między Trumpem a prezydentem Macronem podczas przekazywania sobie znaku pokoju.
Przed pogrzebem papieża Franciszka doszło też do spotkania Trumpa z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim.
Na pogrzebie biskupa Rzymu było 40 delegacji ekumenicznych i innych religii. Obecny był przyjaciel Franciszka i jego sojusznik m.in. w kwestiach ekologii, ekumeniczny patriarcha Konstantynopola Bartłomiej.
Wśród wiernych byli liczni rodacy Franciszka - Argentyńczycy oraz wielu Polaków.
Trasa przejazdu - ludzie bili brawo, rzucali kwiaty, płakali
Po mszy kondukt żałobny z trumną z ciałem papieża Franciszka ustawioną w papamobile wyruszył z bocznej bramy Watykanu - Perugino i udał się do bazyliki Matki Bożej Większej.
Taki orszak to nadzwyczajne wydarzenie papieskiego pogrzebu w ciągu ostatnich ponad 100 lat. Trasa przejazdu liczyła około sześciu kilometrów. Przejechał on przez centrum Rzymu mijając jego symboliczne miejsce - Koloseum, gdzie co roku odbywa się Droga Krzyżowa w Wielki Piątek.
Wcześniej orszak przejechał ulicą Wiktora Emanuela do Placu Weneckiego, następnie aleją Fori Imperiali wzdłuż zabytków starożytności do Koloseum, po czym wjechał w ulicę procesji w Boże Ciało - via Merulana mijając w pobliżu bazylikę św. Jana na Lateranie - katedrę biskupa Rzymu i wjechał na plac przed bazyliką Matki Bożej Większej.
Na trasie ostatniej drogi papieża Franciszka, która trwała około godziny, zgromadziły się tłumy.
Kondukt jechał powoli, z prędkością około 5-10 kilometrów na godzinę, aby wszyscy stojący na ulicach mogli pożegnać papieża. W orszaku było kilka samochodów z kardynałami i krewnymi Franciszka.
Około 150 tysięcy osób stało na trasie przejazdu konduktu żałobnego z trumną z ciałem papieża Franciszka między Watykanem a rzymską bazyliką Matki Bożej Większej - podało w sobotę watykańskie biuro prasowe powołując się na władze. Ludzie bili brawo, rzucali kwiaty, płakali.
Podsumowanie pontyfikatu Papieża Franciszka, od konklawe po ostatnie Urbi et orbi
źródło: Vatican News
Pochówek w Bazylice Matki Bożej Większej
Przed bazyliką powitała trumnę grupa bezdomnych, ubogich i uchodźców. Ten gest podkreślał to, jak ważne miejsce zajmowali oni w posłudze Franciszka.
Franciszek wybrał bazylikę Matki Bożej Większej jako miejsce swego pochówku, ponieważ była mu szczególnie bliska. Przybył do niej na modlitwę dzień po swym wyborze na konklawe w marcu 2013 roku, a potem odwiedzał tę świątynię w każdym ważnym momencie swojego pontyfikatu i modlił się przed obrazem Salus Populi Romani, bizantyjską ikoną z XI wieku.
W ciągu 12 lat swego pontyfikatu Franciszek był w Santa Maria Maggiore 126 razy.
Trumna z ciałem Franciszka została złożona do grobu z marmuru z włoskiej Ligurii, regionu pochodzenia rodziny matki papieża. Na płycie widnieje tylko napis "Franciscus", a nad nim umieszczona jest reprodukcja krzyża, który nosił na piersi.
Ceremonii złożenia trumny przewodniczył zarządzający Kościołem w czasie wakatu w Stolicy Apostolskiej kamerling kardynał Kevin Farrell. Obecni byli między innymi dziekan Kolegium Kardynalskiego kardynał Giovanni Battista Re, kardynałowie Roger Michael Mahony, Dominique Mamberti, Stanisław Ryłko i archiprezbiter koadiutor kardynał Rolandas Makrickas, a także papieski jałmużnik kardynał Konrad Krajewski.
Ostatnie pożegnanie papieża z wizerunkiem Maryi transmitowano. Sama ceremonia złożenia trumny w grobie miała natomiast charakter prywatny.
Po południu bazylikę tę oraz grób papieża odwiedzą kardynałowie. Będą się modlić za duszę Franciszka m.in. przed obrazem Salus Populi Romani.
Nowe zasady pogrzebu
Celebracja obrzędów związanych z pogrzebem i pochówkiem odbywa się według nowych zasad, zatwierdzonych przez Franciszka w kwietniu ubiegłego roku w dokumencie Ordo Exsequiarum Romani Pontificis.
Zmienił on niektóre zasady opublikowane w 2000 roku i zatwierdzone przez Jana Pawła II oraz zmiany, wprowadzone na pogrzebie Benedykta XVI w 2023 roku.
Część tych zasad już zastosowano. Zgodnie z nowymi przepisami stwierdzenie zgonu Franciszka nastąpiło w prywatnej kaplicy papieża, a nie w jego pokoju, a ciało zmarłego już tam, przed przeniesieniem do Bazyliki Watykańskiej, zostało złożone w pojedynczej, drewnianej trumnie i wewnętrznej cynkowej.
Z obrzędów wyeliminowano przeniesienie ciała do Pałacu Apostolskiego.
Kolejną zmianę, jaką zastosowano na polecenie Franciszka, było wystawienie jego ciała w Bazylice już w trumnie, a nie na samym katafalku.
Specjalny program w Polskim Radiu Białystok
Specjalny program nadawaliśmy w sobotę (26.04) na antenie Polskiego Radia Białystok, w związku z pogrzebem papieża Franciszka. Uroczystości komentowali nasza dziennikarka Dominika Dębska oraz redaktor audycji "Ewangelia i życie" ks. Tomasz Mnich, na co dzień pracujący jako wikariusz w białostockiej katedrze.
Żałoba narodowa w Polsce
O północy rozpoczęła się żałoba narodowa, którą zarządził prezydent Andrzej Duda w związku z pogrzebem papieża Franciszka. Zgodnie z rozporządzeniem, w czasie żałoby narodowej flagi państwowe na gmachach publicznych zostają opuszczone do połowy masztu. Ponadto jednostki publicznej radiofonii i telewizji, nadawcy koncesjonowani oraz redakcje dzienników i czasopism uwzględniają w czasie trwania żałoby narodowej potrzebę uczczenia pamięci zmarłego papieża. Żałobę zarodową zarządza się na podstawie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.
