Drastycznie wzrasta zachorowalność na nowotwory głowy i szyi - alarmują eksperci. Tylko w ciągu dekady liczba stwierdzanych nowych przypadków zachorowań wzrosła o 25 procent.

Obecnie w ciągu roku w województwie podlaskim rozpoznaje się około 350 nowych przypadków nowotworów głowy i szyi, a około 170 pacjentów umiera.

Rak często może nie dawać żadnych charakterystycznych objawów:

Bezpłatne badania

Trwa XIII Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi pod hasłem "Zjednoczona Europa w walce z nowotworami głowy i szyi" - "Równy dostęp - równe szanse". W ramach akcji profilaktycznej jeszcze we wtorek (16.09) będzie można zrobić bezpłatne badania w Poradni Chirurgii Szczękowo-Twarzowej. Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. Jędrzeja Śniadeckiego przy ul. Skłodowskiej 26 w Białymstoku. 

Lekarze będą przyjmować w pokoju nr 5, na parterze, w godz. 9.00-11.00. 

Wcześniej trzeba się zarejestrować pod numerem telefonu 85 748 82 35.

Duża zachorowalność

Nowotwory głowy i szyi są na szóstym miejscu jeśli chodzi o częstość rozpoznawania wszystkich nowotworów.

W Europie zachorowalność na nie wynosi ok. 250 000 przypadków rocznie, z czego niestety ok. 1 pacjentów umiera. Liczba chorych na nowotwory głowy i szyi jest dwukrotnie wyższa niż pacjentek z rakiem szyjki macicy. W Polsce nowotwory te rozpoznawane są u ok. 11 000 osób rocznie, z czego 6 000 z nich umiera. Około 60 proc. chorych na nowotwory głowy i szyi diagnozowanych jest zbyt późno - w zaawansowanym stadium choroby. Tylko 60 proc. z tych osób przeżywa kolejnych 5 lat. 

Jednak, jeśli nowotwory te zostaną zdiagnozowane we wczesnym stadium zaawansowania - szansę na 5-letnie przeżycie ma ok. 80-90 proc pacjentów. 

Częściej na nowotwory głowy i szyi chorują mężczyźni i osoby powyżej 40 roku życia.

Przyczyny

Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za rozwój nowotworów głowy i szyi jest palenie papierosów, cygar, fajek oraz żucie tabaki. Około 70-80 proc nowotworów głowy i szyi jest wynikiem palenia wyrobów tytoniowych. Również bierne palenie (czyli przebywanie w otoczeniu osób aktywnie palących), szczególnie w wieku dziecięcym, zwiększa ryzyko zachorowania na te nowotwory. 

Kolejnym czynnikiem doprowadzającym do rozwoju nowotworów głowy i szyi jest alkohol, szczególnie wysokoprocentowy. Doprowadza on do rozwoju raka jamy ustnej, gardła i krtani. Połączenie palenia papierosów i częstego spożywania alkoholu istotnie zwielokrotnia ryzyko zachorowania na te nowotwory. 

Słaba higiena jamy ustnej, zły stan uzębienia, nieprawidłowe odżywianie sprzyjają zachorowaniu na nowotwory głowy i szyi. 

Również zawodowe narażenie na azbest, pył drzewny, farby i inne chemikalia może zwiększać ryzyko zachorowania na nie. Pogorszenie funkcjonowania układu immunologicznego sprzyja powstawaniu tych nowotworów, a narażenie na promieniowanie jonizujące zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory ślinianek. Ekspozycja na promieniowanie słoneczne może doprowadzić do rozwoju raka skóry i czerniaka w okolicy głowy i szyi.

W ostatnim czasie obserwuje się wzrost zachorowania na nowotwory, głównie gardła środkowego (w tym migdałka podniebiennego czy nasady języka), wynikające z infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Zachorowania na ten nowotwór obserwuje się w młodszej populacji wiekowej - u osób poniżej 40 roku życia, dbających o swój wygląd, o swoje zdrowie, niepalących, niespożywających alkoholu, żyjących w dobrym statusie ekonomicznym. Najczęściej do zakażenia się tym wirusem dochodzi wskutek aktywności seksualnej. Jest wiele typów wirusa HPV, jednak tylko część nich jest wysoce rakotwórcza. Infekcja wirusem HPV jest powszechna w naszym społeczeństwie. Wirus HPV atakuje skórę i błony śluzowe, m.in. jamy ustnej i gardła.

Walka z nowotworem

W walce z tym nowotworami ważne są szczepienia przeciw HPV. Zapobiegają one przed nowymi zakażeniami wirusem HPV i w ten sposób eliminują ryzyko zachorowania na nowotwory rozwijające się na tle infekcji wirusem HPV.

Kampania Make Sense już w 2013 roku stworzyła regułę "1 przez 3", aby przyczynić się do szybkiego rozpoznania choroby. Osoba, która zauważyła u siebie jeden lub więcej spośród sześciu niecharakterystycznych objawów nowotworów głowy i szyi i u której dolegliwości trwają co najmniej trzy tygodnie, powinna niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Są to następujące objawy: niegojące się owrzodzenie, biały lub czerwony nalot w jamie ustnej, ból gardła, chrypkę, ból podczas połykania lub trudności z połykaniem, guz na szyi, jednostronną niedrożność nosa lub krwistą wydzielinę z nosa.

Kampania Make Sense, prowadzona przez European Head and Neck Society (EHNS), ma na celu zwiększenie świadomości na temat nowotworów głowy i szyi, a co za tym idzie - poprawę wyników leczenia pacjentów z tą chorobą. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez:

• Edukację w zakresie zapobiegania chorobie

• Zwiększenie zrozumienia wczesnych objawów choroby

• Zachęcanie do wcześniejszej wizyty lekarskiej, diagnozy i skierowania na leczenie

Więcej o działaniach jest na stronach: makesensecampaign.eu i glowaiszyja.pl. 

Można też śledzić kampanię na Twitterze, Facebooku i Instagramie oraz dołączyć do dyskusji online, używając hashtagu #MakeItMakeSense.

| red: at