Radio Białystok | Wiadomości | Wiadomości - Sześć kulinarnych "Pereł" z Podlaskiego
Sześć głównych nagród - "Pereł 2025" - zdobyli przedstawiciele Podlaskiego w ogólnopolskim konkursie "Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów". Wśród laureatów jednego z najstarszych, krajowych konkursów kulinarnych są przedsiębiorcy, koła gospodyń wiejskich i indywidualni twórcy tradycyjnych, podlaskich smakołyków. Podlascy laureaci konkursu zaprezentowali swoje wyroby po poniedziałkowej (27.10) sesji sejmiku woj. podlaskiego.
Woj. podlaskie od wielu lat aktywnie uczestniczy w konkursie jako współorganizator - za pośrednictwem Biura Podlaskiego Centrum Produktu Lokalnego, które wspiera rozwój i promocję naszych producentów regionalnych.
Koło Gospodyń Wiejskich w Przystawańcach zaprezentowało Kapustę kiszoną Dzuków. To specjał obszarów granicznych z Litwą. Raczankę z Filipowa oraz Babie uszy z okrasą i sosem pokrzywowym przygotowało KGW „Sami Swoi” z Filipowa. Z kolei będąca członkiem bazy Podlaskiego Centrum Produktu Lokalnego firma "Dażynka" WAW. SP ZO.O. - Kawał Mięcha. Porzeczkówką pochwaliła się Alicja Sienkiewicz-Dawidowska z KGW w Rudzie.
Konkurs Nasze Kulinarne Dziedzictwo - Smaki Regionów trwa nieprzerwanie od 2000 r. "Perła" to nagroda przyznawana lokalnym wyrobom wyróżniającym się jakością i smakiem, zachowującym bogatą historię i tradycję poszczególnych regionów, z których pochodzą.
Finał wojewódzki odbył się w tym roku 29 sierpnia w Zespole Szkół Kształcenia Rolniczego w Marianowie, a finał krajowy pod koniec września w Poznaniu. Ze spotkania w Poznaniu przedstawiciele Podlaskiego przywieźli sześć nagród, czyli kulinarnych "Pereł".
Kulinarne "Perły" z Podlaskiego:
Kawał Mięcha ("Dażynka" WAW. SP ZO.O. - firma jest członkiem bazy Podlaskiego Centrum Produktu Lokalnego)
Produkt wieprzowy, który stanowi bezpośrednie nawiązanie do wielowiekowych tradycji kulinarnych Podlasia nadbużańskiego. W domach wiejskich od pokoleń przygotowywano mięsa w taki sposób, aby mogły być przechowywane przez całą zimę oraz stanowiły pożywienie w czasie żniw czy prac polowych. Konserwy mięsne, obok wędlin i kiszonek, były stałym elementem spiżarni - symbolem zaradności i dbałości o rodzinę. Receptury na ich przygotowanie opierały się na prostocie: duża ilość mięsa, naturalne przyprawy i tradycyjne metody konserwacji, które pozwalały zachować smak i wartości odżywcze. "Kawał Mięcha" jest kontynuacją tej tradycji - powstał w rodzinnej masarni w Rotkach zlokalizowanej w powiecie siemiatyckim, w gminie Drohiczyn. Jego receptura, opracowana i udoskonalana przez pokolenia, pozostaje wierna dawnym zwyczajom kulinarnym ziem nadbużańskich.
Skruzdelynas (Aldona Szupszyńska ,,RAGUOLIS” - producent z bazy Podlaskiego Centrum Produktu Lokalnego)
Litewski wyrób cukierniczy mający bardzo starą tradycję kulinarną, gdyż jeszcze za czasów Księcia Witolda (XIV-XV w.) ozdabiał szlacheckie stoły. Ciasto mrowisko zawsze stawiano razem ze "Stuliśćcem" i rogalikami "Dzukeliai". Przepis na skruzdelynas jest od dawna przekazywany z pokolenia na pokolenie. Ze względu na precyzję jego wykonania udomowił się w rodzinach litewskich w Puńsku i jego okolicach. Jest przyrządzany z chrustów, czyli ciasta smażonego w głębokim tłuszczu, których metoda podawania zmieniała się z biegiem lat, aby urozmaicić stoły na szczególne okazje (wesela. chrzciny) i święta.
Podlaskie hałuszki (podlaskie hałoczki) - Barbara Andrejuk
To znana w południowo-wschodniej części woj. podlaskiego potrawa z ciasta ziemniaczanego. Jej nazwa zależy od wsi, w której jest przygotowywana (nazwa "hauki" jest mniej znana, używana jedynie w Koszelach i Tofiłówce - pow. hajnowski), jednak podstawą zawsze są gotowane ziemniaki. Uformowane kluski wykłada się na blachę wysmarowaną olejem i piecze, kiedyś w piecu chlebowym lub piecu kaflowym, współcześnie w piekarniku. Upieczone, zarumienione i chrupiące kluski po wyjęciu podaje się jako osobne danie główne.
Kapusta kiszona Dzuków - KGW w Przystawańcach
Od niepamiętnych czasów na pograniczu Polski z Litwą, gdzie mieszkają Dzukowie, jest uprawiana kapusta "Kamienna Głowa", która jest późną odmianą kapusty białej. Znana z dużych, bardzo zwartych, kulistych lub lekko spłaszczonych główek o wadze 3,5-4,5 kg, które doskonale nadają się do kiszenia i przechowywania. Dawniej na Sejneńszczyźnie kapusta kiszona była nieodłącznym elementem diety mieszkańców tych terenów, służąc jako źródło witamin oraz jako kluczowy składnik zimowych i postnych potraw, takich jak zupy czy farsze, a także potraw wigilijnych.
Porzeczkówka - Alicja Sienkiewicz-Dawidowska KGW w Rudzie
Na skraju wsi Ruda, gdzie piaszczyste drogi przecinają się zielonymi pasami łąk i ciemnych lasów, za każdym płotem rosną krzaki czerwonej porzeczki. Latem, gdy owoce dojrzewają, gałęzie uginają się od ciężaru błyszczących rubinowych koralików. To właśnie wtedy zaczyna się czas na poczekówkę, która ma długą historię we wsi, gdyż starsze osoby wspominają, że ich babcie stawiały na rubinowy napój.
Raczanka z Filipowa + Babie uszy z okrasą i sosem pokrzywowym - KGW "Sami Swoi" z Filipowa
Zupa z raków, kiedyś popularna także w ubogich domach, dzisiaj rarytas. Była jednym z tych dań, do których składniki były łatwo osiągalne. Warzywa z ogródka, a raki z licznych czystych wtedy rzek i jezior. Zupę można doprawić śmietaną. Babie uszy to kluski, podawano je i na słodko, i na słono. Z ciasta (mąka zaparzona wodą) formowane są kluseczki przy użyciu specjalnej tarki.
| red: tk, zmj