Radio Białystok | Gość | prof. Małgorzata Dajnowicz [wideo] - wojewódzki konserwator zabytków

prof. Małgorzata Dajnowicz [wideo]

wojewódzki konserwator zabytków

9.11.2018, 06:59, akt. 13.11.2018, 09:31

Unikalne obiekty zabytkowe nadal znikają z naszej przestrzeni. Jaka jest tego przyczyna?

prof. Małgorzata Dajnowicz, fot. Joanna Szubzda
prof. Małgorzata Dajnowicz, fot. Joanna Szubzda


0:00
0:00
Z prof. Małgorzatą Dajnowicz rozmawia Lech Pilarski | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.

O tym z wojewódzkim konserwatorem zabytków profesor Małgorzatą Dajnowicz rozmawia Lech Pilarski.



Lech Pilarski: Po raz kolejny wypływa sprawa pomnika Bohaterów Ziemi Białostockiej. Teraz chcą na nim powiesić napis "niepodległość". Jaka jest pani opinia w tej sprawie?


prof. Małgorzata Dajnowicz: Rozumiem, że chodzi o pomnik, który znajduje się w centrum, nieopodal budynku Uniwersytetu w Białymstoku. Powiem tak, nie znam właściwie na ten moment sprawy, znam tylko z opinii publicznej, że rzeczywiście są zamierzenia co do powieszenia pewnych napisów związanych z niepodległością. Natomiast uzgodnienia w tej sprawie czyni miejski konserwator zabytków, czyli pan Stankiewicz. Sprawa - jak dotąd - do mnie nie trafiła, nawet w kwestii opinii.


Jakby miała pani wystawić taką opinię, to jaka by była?


Wówczas musiałabym się zastanowić, dlatego że pozwalając czy odmawiając, oczywiście konieczne jest uzasadnienie i zawsze strona ma prawo do odwołania się od tej opinii. Sprawa jest pewnie dosyć złożona na ten moment. Właściwie nie mogę nic powiedzieć, dlatego że sprawa u nas nie ma miejsca w urzędzie. Nie procedujemy tej sprawy.


A nie ma pani wrażenia, że do pomników, do zabytków podchodzimy jak do billboardów - jak jest w za bardzo rozsypującym się stanie, to obklejamy to wszystko elegancko, żeby z zewnątrz to fajnie wyglądało, a nie zastanawiamy się, że ma to swoje artystyczne walory?


Na budynkach zabytkowych czy na pomnikach oczywiście nie można byłoby zakrywać bądź przysłaniać miejsc, które symbolizują dany obiekt czy upamiętniają. Tym niemniej forma upamiętnienia niepodległości nie jest niczym złym w mojej opinii, dlatego że w tym roku na różnych obiektach, także zabytkowych, zdarzają się tego rodzaju upamiętnienia. Co nie oznacza, że mielibyśmy wrzucać do jednego worka różnego rodzaju reklamy i tego rodzaju zapisy - to trzeba by było rozgraniczyć.


Mamy prawie przeddzień rocznicy niepodległości a wszyscy zastanawiają się, jak ją uczcić. Nie dziwi to trochę pani?


Ale w jakim sensie?


Chodzi mi o pomnik - można było wcześniej go przygotować i być pewnym, że w niedzielę czy w sobotę go odsłonimy przy fanfarach, itd, że będzie podniosła uroczystość a tu mamy kolejny spór.


To trzeba by było zapytać miejskiego konserwatora zabytków, czym się kierował, jeżeli zezwolił oczywiście na tego rodzaju umieszczenie upamiętnienia niepodległości. Tak jak powiedziałam na samym początku, sprawa nie jest procedowana w moim urzędzie.


To przejdźmy teraz do zabytków. Dużo mamy takich stulatków - rówieśników Niepodległej?


Ale w Białymstoku?


I w województwie.


Na poziomie regionu województwa podlaskiego właściwie obiektów z przełomu wieków XIX i XX mamy chyba najwięcej - tych obiektów, które się właśnie z tego okresu zachowały. Również powodowane jest o tym, że z tego okresu mamy najwięcej wpisów do rejestru zabytków. Oczywiście mamy też obiekty z wieków wcześniejszych, ale ten czas dominuje.

Czy jest ich dużo? Trochę ich mamy, ale w mojej ocenie wciąż za mało. Czynimy starania, aby wpisów do rejestru było więcej, bowiem jest to najwyższa ochrona w świetle także prawa. Nie można wówczas obiektu zabytkowego usunąć. Wykreślić z rejestru może jedynie minister, czego de facto generalnie nie czyni.


Ale zdarza się tak, że obiekty zabytkowe rozsypują się, są rozbierane, w ciągu jednej nocy znikają. Były takie sprawy, nawet w tym roku.


Było kilka takich spraw. Ja pamiętam sprawę z Piasta 6. Do dzisiaj nie do końca rozstrzygnięta, bo w mojej ocenie był to absolutny błąd, że ten obiekt pod osłoną nocy zniknął.


Ktoś za to odpowie?


Sprawa jest u miejskiego konserwatora zabytków. Ja w tej sprawie chyba powiedziałam wszystko, co miałam do powiedzenia.


Zabytków nie przybędzie. Co zrobić, by zachować tę materię? Czy my musimy bardzo się zmieniać, żeby ochronić tę substancję, która z jednej strony jest może liczna, ale nie w przypadku Białegostoku?


W opinii publicznej nie zawsze jest jasność co do tego, czy dany obiekt jest obiektem zabytkowym, czy też nim nie jest. W związku z tym postanowiłam dokonać więcej wpisów do rejestru zabytków w porównaniu do okresu wcześniejszego. W tym roku myślę, że osiągniemy blisko 50 wpisów na obszarze województwa. Jest to bardzo dużo. Oczywiście wchodzą tu w skład zabytki zarówno nieruchome, czyli obiekty sensu stricto, budynki, ale także ruchome w postaci obrazów, ikon, itd.


Czyli robicie kwerendę, szukacie takich obiektów i pani podejmuje decyzję, żeby to wpisać na listę?


Dzieje się to dwubiegunowo. Z jednej strony zgłaszają się do nas właściciele obiektów, wykonane są też wnioski przez organizacje społeczne. Ale również wpisujemy obiekty z urzędu - zwłaszcza dotyczy to obiektów nieruchomych. Mamy trochę takich wpisów. Jeśli chodzi o Białystok, to Kilińskiego 11 jest to właśnie wpis z urzędu.


Mamy trzy sposoby trafienia na tego rodzaju listę. Co to oznacza, że obiekt jest na liście, poza tym, że jest chroniony? Czy mamy prawo do dodatkowych pieniędzy, żeby odrestaurować, zachować ten zabytek?


Wpis do rejestru zabytków, tak jak powiedziałam przed chwilą, jest najwyższą ochroną. Nie ma wyższej ochrony obiektu zabytkowego. Rodzi to pewne powiedziałabym kłopociki związane z odtwarzaniem zabytku czy jego ochroną zgodnie z pierwowzorem. Z drugiej strony są bardzo szerokie możliwości pozyskiwania środków na renowację, odnawiania, dbania o ten zabytkowy obiekt.


Czy pieniędzy jest dużo? Bo różnie z tym bywało do tej pory.


Są różne źródła finansowania. Jest budżet konserwatorski wojewódzkiego konserwatora zabytków. Do nas również są składane wnioski. Zachęcam właścicieli do tego, żeby to czynili. Budżet był do tej pory bardzo niewielki. Nie wiem, z jakiej przyczyny. Województwo podlaskie miało właściwie najmniej środków na zabytki w skali Polski. To się zmienia. Mam zapowiedzi, że ten budżet będzie wyższy na 2019 rok.

Inne źródło finansowania to Ministerstwo Kultury i tu rzeczywiście widzę postęp, jeśli chodzi o dofinansowanie obiektów zabytkowych zarówno świeckich, jak i związanych z Kościołem - dotyczy Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Także pozostaje prezydent miasta, jak i urząd marszałkowski. To są takie cztery podstawowe źródła finansowania.


| red: zmj, mag




ZNAJDŹ NAS




Bogdan Kalicki, źródło: PRB

Bogdan Kalicki

dyrektor szpitala wojewódzkiego w Białymstoku
21.05.2025

Szpital wojewódzki w Białymstoku planuje duże zakupy sprzętu medycznego za pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy. Z kolei w tej chwili realizuje już m.in. inwestycje z funduszy Programu Interreg NEXT Polska-Ukraina.

Łukasz Prokorym, fot. Gabriela Lasota

Łukasz Prokorym

Marszałek Województwa Podlaskiego
20.05.2025

- Szpital wojewódzki odzyskuje zdolność kredytową. To wszystko idzie w dobrym kierunku i szpital wojewódzki znowu staje się szpitalem wojewódzkim, nie tylko z nazwy - mówi marszałek woj. podlaskiego Łukasz Prokorym.

prof. Jarosław Matwiejuk, fot. Sylwia Krassowska

prof. Jarosław Matwiejuk

 konstytucjonalista z Wydział Prawa UwB
19.05.2025

- W możliwość oddania głosu wkroczyli młodzi wyborcy, którzy mają nowe spojrzenie i oczekują zmian. Duopol, który trwa już tyle lat, jest dla nich nie do zaakceptowania - mówi prof. Jarosław Matwiejuk.


dr Maciej Białous, fot. Joanna Szubzda

dr Maciej Białous

socjolog z Uniwersytetu w Białymstoku
18.05.2025

Wysoki wynik wyborczy Sławomira Mentzena i Grzegorza Brauna to ostrzeżenie dla Platformy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości - mówi dr Maciej Białous.

Jacek Zaniewski, fot. Joanna Szubzda

Jacek Zaniewski

prezes Żubrów Chorten Białystok
18.05.2025

Koszykarze Żubrów Białystok są o krok od zwycięstwa w finale II ligi - w pierwszym meczu pokonali na wyjeździe Polonię Leszno 94:79. Już wcześniej, po zwycięstwie w półfinałowej rywalizacji z Mickiewiczem Katowice białostoczanie zapewnili sobie awans do I ligi.

Tomasz Sajewicz, fot. Joanna Szubzda

Tomasz Sajewicz

dziennikarz i korespondent Polskiego Radia w Azji
18.05.2025

- Podlasie nauczyło mnie tolerancji, tutejszy konserwatyzm uznawany jest za nietolerancję, ale wydaje mi się, że w nas wszystkich tutaj są ogromne pokłady tolerancji. Rozumienie, że jest inna kultura, jest dla nas naturalne - mówi Tomasz Sajewicz.


St. bryg. Dariusz Koc, fot. Tomasz Kleszczewski

st. bryg. Dariusz Koc

komendant miejski Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku
17.05.2025

150 lat temu w Białymstoku powstała Zawodowa Straż Pożarna. Jak przez ten czas zmieniła się praca strażaków? Jakie są nowe wyzwania, którym muszą stawiać czoła?

gen. Sławomir Klekotka, 14.05.2025, fot. Gabriela Lasota

gen. Sławomir Klekotka

komendant Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej
15.05.2025

- Strefa (buforowa) w chwili obecnej ma 78 km. Nie wnioskujemy o zwiększenie, natomiast będziemy optować za tym, by została utrzymana - mówi gen. Sławomir Klekotka.

Czesław Renkiewicz, fot. Sylwia Krassowska

Czesław Renkiewicz

prezydent Suwałk
15.05.2025

- Oczywistym jest, że rozwój Suwałk musi opierać się na ludziach młodych. Niemniej jednak wiemy, że depopulacja, ujemny przyrost naturalny - one dotykają również naszego miasta - mówił w Polskim Radiu Białystok Czesław Renkiewicz.


Jacek Lenczewski, fot. Joanna Szubzda

Jacek Lenczewski

ekspert do spraw produkcji rolnej z Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego oddział w Białymstoku
14.05.2025

 - Teraz, w okresie kwitnienia, jednodniowy - dwudniowy przymrozek powoduje, że rośliny obumierają i nie będą wydawały plonu. Dotyczy to  szczególnie upraw, których nie możemy ochronić, czyli sadów - wiśni, czereśni, jabłek. Może to przełożyć się na wyższe ceny - mówi specjalista.

Renata Reda i Szymon Hołownia, 13.05.2025, fot. Joanna Szubzda

Szymon Hołownia

kandydat na prezydenta, marszałek Sejmu
13.05.2025

- Ja nikogo nie szantażuję, nikomu nie grożę. Ja tylko mówię, że my dajemy temu rządowi większość po coś. Tym czymś są wartości, a nie stołki - mówi Szymon Hołownia.

Agnieszka Muzyk, fot. Adam Dąbrowski

Agnieszka Muzyk

dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Łomży
12.05.2025

Uczniowie ostatnich klas podstawówki rozpoczynają egzamin ósmoklasisty. W tym roku na pisanie sprawdzianów mają o 25 procent więcej czasu niż w latach poprzednich.


Marek Jakubiak, fot. Joanna Szubzda

Marek Jakubiak

poseł, kandydat na prezydenta RP
12.05.2025

- Z jednej strony mamy parcie od Ruskich, z drugiej od Niemców, a my jesteśmy, jak zwykle, jak w imadle. Te wybory nie będą dotyczyły tego, czyja Polska będzie, tylko, czy w ogóle Polska będzie - mówi kandydat na prezydenta RP Marek Jakubiak.

dr Radosław Poniat, 12.05.2025, fot. Barbara Sokolińska

dr Radosław Poniat

socjolog z Uniwersytetu w Białymstoku.
12.05.2025

- W tej chwili ludzie raczej głosują na tych kandydatów, którzy są związani z ich partiami, a wyborcy określonych partii już wcześniej wiedzą, kogo popierają. Natomiast w drugiej turze trzeba przekonać tych, którzy nie są domyślnym elektoratem danego kandydata - mówił w Polskim Radiu Białystok dr Radosław Poniat.

Grzegorz Kuczyński, fot. Barbara Sokolińska

Grzegorz Kuczyński

prezes Fundacji "Białystok Biega"
11.05.2025

- Bieganie to sposób na życie, a nie biznes - mówi Grzegorz Kuczyński.


Karol Zimnoch, 9.05.2025, fot. Barbara Sokolińska

Karol Zimnoch

doradca kredytowy
9.05.2025

- W praktyce obniżka stóp procentowych przełoży się oczywiście na spadki rat kredytów hipotecznych - mówił w Polskim Radiu Białystok Karol Zimnoch.

dr hab. Daniel Boćkowski, fot. Sylwia Krassowska

prof. Daniel Boćkowski

ekspert ds. bezpieczeństwa z Uniwersytetu w Białymstoku
8.05.2025

Społeczność akademicka jest wstrząśnięta po zabójstwie pracownicy Uniwersytetu Warszawskiego. Pojawia się sporo pytań - co się dzieje w kontekście tego zdarzenia, ale także ostatnich ataków na pracowników ochrony zdrowia?

ks. Tomasz Mnich, fot. Sylwia Krassowska

ks. Tomasz Mnich

wikariusz parafii katedralnej w Białymstoku
8.05.2025

- Kościół potrzebuje zarówno ubóstwa, o którym mówił Franciszek, jak i pięknej liturgii. Nowy papież powinien budować mosty i pokazywać, że te dwa nurty mogą współbrzmieć - zaznacza ks. Mnich.


Cezary Cieślukowski, fot. Joanna Szubzda

Cezary Cieślukowski

przewodniczący sejmiku woj. podlaskiego
7.05.2025

 - Gdy zastanawiałem się nad tym, jak organizować pracę sejmiku, doszedłem do wniosku, że ważny jest powrót do upodmiotowienia sejmiku, żeby nie był on tylko narzędziem w rękach marszałka i zarządu - mówi Cezary Cieślukowski.

Anna Bańkowska i Grzegorz Kuczyński, 6.05.2025, fot. Barbara Sokolińska

Anna Bańkowska i Grzegorz Kuczyński

ambasadorka PKO Białystok Półmaratonu i prezes Fundacji Białystok Biega
6.05.2025

Już 10 maja biegacze wystartują w PKO Nocnym Biegu na 5 km, a 11 maja odbędzie się 12. PKO Białystok Półmaraton. Ma to być impreza rekordowa pod względem liczby uczestników.

Tadeusz Truskolaski, 6.05.2025, fot. Barbara Sokolińska

Tadeusz Truskolaski

prezydent Białegostoku
6.05.2025

- Chcemy ogłosić w tym roku przetarg na wykonawcę. W tej chwili trwają szacunki dotyczące finansów. Będziemy starali się, żeby jedna trzecia było to dofinansowanie z rządu, być może trochę więcej - zapowiada Tadeusz Truskolaski, komentując plany budowy hali sportowej w Białymstoku.


Ewa Ziejewska, 2.05.2025, fot. Gabriela Lasota

Ewa Ziejewska

nauczycielka języka polskiego i egzaminatorka
4.05.2025

- Pytanie o to, czy matura ma być tylko po to, żeby zdać i zaliczyć, wtedy sztuczna inteligencja rzeczywiście może bardzo pomóc, czy ma być jakimś egzaminem końcowym, który pokazuje umiejętność uczenia się - mówi Ewa Ziejewska.

dr Waldemar Wilczewski, Majówka z Polskim Radiem Białystok, 4.05.2025, fot. Barbara Sokolińska

dr Waldemar Wilczewski

dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
4.05.2025

- Już dziś zapraszam  na Noc Muzeów. Chcemy, żeby nasi goście mogli nie tylko obejrzeć wystawy, które prezentujemy we wszystkich oddziałach Muzeum Podlaskiego, ale też żeby mogli nabyć wydawnictwa, które mamy, i zebrać autografy autorów - zachęca dyrektor.

Natalia Filinowicz, 30.04.2025, fot. Gabriela Lasota

Natalia Filinowicz

historyk Muzeum Wojska w Białymstoku
1.05.2025

- Dopiero w 1831 roku Sejm Powstańczy uchwalił, że nasze barwy narodowe to biały i czerwony. Wcześniej - na chorągwiach, sztandarach wojskowych - te kolory się pojawiały, ale układ był różny - mówi Natalia Filinowicz z Muzeum Wojska w Białymstoku.


źródło: PRB

Majówka - kiedy słońce, a kiedy deszcz? Sprawdź, co prognozuje synoptyk

1.05.2025

Choć w długi majowy weekend nie zabraknie przelotnych deszczy i burz, nie oznacza to, że nie będzie okazji do odpoczynku na świeżym powietrzu. Synoptyk Wiesław Winnicki z białostockiego biura prognoz podpowiada, jak zaplanować majówkę z pogodą w tle.

Radosław Hancewicz, fot. Sylwia Krassowska

Radosław Hancewicz

rzecznik prasowy podlaskiej KAS
30.04.2025

Do 30 kwietnia każdy podatnik powinien złożyć swoje zeznanie PIT. "Brakuje jeszcze wielu formularzy, ale trzeba pamiętać, że nawet 150 tysięcy z nich zostanie zatwierdzonych automatycznie" - mówi Radosław Hancewicz.

Andrzej Aleksiejczuk, 28.04.2025, fot. Gabriela Lasota

Andrzej Aleksiejczuk

wiceprzewodniczący Podlaskiej Rady OPZZ
29.04.2025

- Przede wszystkim 1 maja to jest wspomnienie naszego trudu. Trudu wszystkich pracowników - mówi Andrzej Aleksiejczuk.


Jacek Dobrzyński, fot. Sylwia Krassowska

Jacek Dobrzyński [wideo]

rzecznik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji
29.04.2025

- Nie może być tak, że za wypalanie traw nakładane są tylko mandaty w wysokości kilkudziesięciu złotych. Od małego ognia często zaczyna się potężny pożar - zaznacza Jacek Dobrzyński.

Adam Kamiński, 28.04.2025, fot. Gabriela Lasota

Adam Kamiński

prezes Zarządu Fundacji INFOTECH
28.04.2025

- Mówimy jasno i wyraźnie, gdzie jak nie tutaj (Infotech Startup Day), możesz bezpiecznie zrealizować swój pomysł. Zawsze mówimy, że klient i jego potrzeby są najważniejsze, żeby zbudować startup - mówi prezes Zarządu Fundacji INFOTECH Adam Kamiński.

prof. Adam Bartnicki, fot. Sylwia Krassowska

prof. Adam Bartnicki

dziekan Wydziału Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku
28.04.2025

- Zdjęcie Trumpa i Zełeńskiego, które obiegło światowe media, daje więcej nadziei niż wszystkie inne spotkania, wszystkie inne negocjacje - mówi prof. Adam Bartnicki.


Bartosz Demianiuk, 28.04.2025, fot. Gabriela Lasota

Bartosz Demianiuk

muzyk z grupy LaVenders i współorganizator 2. edycji East Eclipse Rock Festival
28.04.2025

- Na East Eclipse Rock Festival zagrają bardzo świeże zespoły - poza Bimo, żaden z pozostałych nie ma jeszcze nic wrzuconego na Spotify. Pojawia się więc pytanie: po co iść, skoro nie można ich wcześniej posłuchać? A ja zapewniam - to są zespoły, które mają dużą szansę, żeby pokazać się szerzej - mówi Bartosz Demianiuk.

Andrzej Lechowski, 23.04.2025, fot. Gabriela Lasota

Andrzej Lechowski

historyk
27.04.2025

- To nie jest encyklopedia. To opowieść o ludziach, o miejscu, o tej legendzie - tak opisuje swoją najnowszą książkę "Hotel Ritz. Historia i powstanie legendy" białostocki historyk Andrzej Lechowski.

ks. Tomasz Mnich, fot. Joanna Szubzda

ks. Tomasz Mnich

wikariusz parafii katedralnej w Białymstoku
25.04.2025

 - Myślę, że to był papież małych rewolucyjnych kroków. Pokazywał, że trzeba wychodzić ku drugiemu człowiekowi i że te małe gesty, gesty czułości, zmieniają świat na lepsze - tak o pontyfikacie papieża Franciszka mówi ks. Tomasz Mnich.


Mariusz Chrzanowski, fot. Adam Dąbrowski

Mariusz Chrzanowski

prezydent Łomży
24.04.2025

- Łomża przez lata była miastem wykluczonym komunikacyjnie. Jeżeli wszystko się wydarzy zgodnie z planem, to za dwa lata będziemy mogli mówić o realnym powrocie kolei - mówi Mariusz Chrzanowski.

Mikołaj Dorożała, 22.04.2025, fot. Paweł Wądołowski

Mikołaj Dorożała [wideo]

główny konserwator przyrody
23.04.2025

- Musimy przyjąć w końcu do wiadomości, że zmiany klimatyczne następują szybciej niż myśleliśmy. Musimy stworzyć strategię zarządzania wodą w Polsce. Zupełnie inną niż tą, którą utworzyliśmy 70-80 lat temu - podkreśla Mikołaj Dorożała.

Bogdan Dyjuk, członek Zarządu Województwa Podlaskiego, 22.04.2025, fot. Tomasz Kleszczewski

Bogdan Dyjuk

członek Zarządu Województwa Podlaskiego
22.04.2025

- Zainteresowanie Podlaskim Bonem Turystycznym jest ogromne i dlatego warto ten program rozwijać - mówi członek Zarządu Województwa Podlaskiego Bogdan Dyjuk.




źródło: www.radio.bialystok.pl

Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok