Radio Białystok | Gość | prof. Adam Bartnicki [wideo] - ekspert ds. bezpieczeństwa z Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku

prof. Adam Bartnicki [wideo]

ekspert ds. bezpieczeństwa z Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku

16.09.2022, 08:22, akt. 21.09.2022, 09:22

- Reparacje wojenne to sprawa prawna, ale też kwestia zadośćuczynienia moralnego. I bardzo ciekawe jest to, że Niemcy zupełnie się nie poczuwają do tego problemu - podkreśla prof. Bartnicki.

prof. Adam Bartnicki, fot. Joanna Szubzda
prof. Adam Bartnicki, fot. Joanna Szubzda


0:00
0:00
Z prof. Adamem Bartnickim rozmawia Grzegorz Pilat | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.

17 września przypada 83. rocznica napaści ZSRR na Polskę. Dlaczego powinniśmy o tym wciąż pamiętać? Jaka jest teraz pozycja Rosji i jak obecnie wygląda geopolityczna sytuacja w Europie środkowowschodniej?

W rozmowie też o reparacyjnych roszczeniach Polski względem Niemiec. Oficjalna nota dyplomatyczna ws. reparacji jest w fazie zaawansowanych przygotowań. Termin jej złożenia to kwestia tygodni - mówił w Sejmie wiceszef MSZ Szymon Szynkowski vel Sęk.

1 września w Warszawie zaprezentowano raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej. Podano, że ogólna kwota tych strat to ponad 6 bilionów 220 miliardów zł.

Sejm w uchwale wezwał rząd Niemiec do jednoznacznego przyjęcia odpowiedzialności politycznej, historycznej, prawnej oraz finansowej za wszystkie skutki spowodowane w Polsce i jej obywatelom na skutek rozpętania II wojny światowej przez III Rzeszę Niemiecką. Wskazuje, że państwo polskie nigdy nie otrzymało rekompensaty za straty osobowe oraz materialne spowodowane przez państwo niemieckie. Ani też zadośćuczynienia za ogrom krzywd wyrządzonych polskim obywatelom.

Podkreślono też, że należycie reprezentowane państwo polskie nigdy nie zrzekło się roszczeń wobec państwa niemieckiego, a twierdzenie, że zostały one prawomocnie wycofane lub przedawnione, nie ma żadnych podstaw ani moralnych, ani prawnych.

Z prof. Adamem Bartnickim rozmawia Grzegorz Pilat.


Grzegorz Pilat: Dlaczego powinniśmy pamiętać o rocznicy 17 września?


prof. Adam Bartnicki: Dlatego, że te problemy, które miały miejsce 17 września, czyli agresja sowiecka, to stały, powtarzalny element naszej historii, wyobrażalny w przyszłości. Prawda jest taka, że Ukraina w tym momencie osłoniła nas przed - nie mam żadnych wątpliwości - planowaną agresją rosyjską dalej. Ukraina miała być pomostem do późniejszego oddziaływania - czy to militarnego, czy politycznego. Tu o tyle się nam poszczęściło, że Ukraina wytrzymała.


Ale z pomocą Zachodu.


Oczywiście. To jest logika wojen sojuszniczych. Republiki bałtyckie i Polska wykazały tu w zasadzie bezkompromisową postawę od pierwszych godzin konfliktu. Do tego oczywiście dołączyły Stany Zjednoczone i Wielka Brytania.

Musimy pamiętać, że to nie było takie proste i może też nie było oczywiste. W 2014 r. Polska nie wspierała w ten sposób Ukrainy jak w 2022 r. A Rosja groziła nam, wystrzeliwała rakiety w pobliżu granicy polskiej, co miało być sygnałem ostrzegawczym: jeśli będziecie pomagać, może was spotkać kara. Rząd polski się nie ugiął, społeczeństwo polskie się nie ugięło. Dlatego Ukraina walczy i wygrywa.


Historia trochę zatacza koło, ponieważ mówimy o rocznicy agresji sowieckiej na Polskę, a teraz mamy agresję rosyjską na Ukrainę. Czy tego w ogóle można było się spodziewać?


Tak, oczywiście. Niektórzy analitycy, a przede wszystkim Krzysztof Wojczal, dokładnie przewidzieli rok rosyjskiej agresji. Było to uwarunkowane wieloma czynnikami, także tym, że Rosja ma mało czasu. Kończy się epoka surowców energetycznych, węglowodorów. Rosja nie otrzymała takiego statusu w systemie międzynarodowym, jakiego oczekiwała. Jest jeszcze wiele innych czynników, ale nie starczy nam czasu. Też to, że Putin jest stary i zaczyna mu się spieszyć, a on chciał być tym Piotrem I, który odbudowuje imperium rosyjskie.


Ale to się raczej nie uda.


Już się nie uda. Już w zasadzie możemy zakładać, że Rosję bardziej czeka kolejna Wielka Smuta niż budowa imperium. Putin nie będzie Piotrem I, będzie raczej Gorbaczowem.


Rząd polski domaga się 6 bilionów złotych od Niemiec jako reperacje za II wojnę światową. Czy powinniśmy się też domagać takiej kwoty od Rosji?


To jest o tyle problematyczne, że reparacje wypłacają państwa przegrane. Rosja nie jest państwem przegranym w II wojnie światowej. Jest też problem tego typu, że jakiekolwiek reparacje z Rosji są obecnie nieegzekwowalne, chociaż nie wiemy, jak będzie jutro.

Tu też jest kwestia zwrotu dzieł sztuki. My nawet dokładnie wiemy, jakie zrabowane polskie dzieła sztuki są w Rosji. Próba odzyskania czy jakiegoś zadośćuczynienia finansowego będzie możliwa po ewentualnej zmianie reżimu w Rosji.


I chyba zmianie stosunku wobec Zachodu, prawda?


Jeśli będzie zmiana reżimu, to będzie też zmiana kierunku. Tak działa Rosja. Tam jest zawsze reżim skierowany na Azję, na budowę silnego państwa autorytarnego czy totalitarnego, a potem mamy odwilż i skierowanie się na współpracę z Zachodem.


Spodziewa się pan takiej odwilży?


Tak. W tym momencie Rosja jest w takiej pułapce, że nie ma innego wyjścia. W zasadzie  dymisja albo - mówiąc wprost - zamordowanie Władimira Putina, bo takie rzeczy zdarzają się w Rosji dosyć często przecież, są jedyną szansą, żeby się wyplątać z tej matni. Bo nowy przywódca rosyjski, oczywiście demokrata, znający języki obce, przystojny byłby powitany jak mesjasz na Zachodzie, w Niemczech, w Paryżu, prawdopodobnie też w Stanach Zjednoczonych. Interesy znowu by wróciły. Rosja byłaby znowu istotnym graczem systemu międzynarodowego, co swoją drogą z naszego punktu widzenia nie byłoby wcale korzystne.


A jakie są szanse na odzyskanie reparacji ze strony niemieckiej?


Tutaj jest kwestia prawna, oczywiście problematyczna. Ale jest też kwestia zadośćuczynienia moralnego. I to jest bardzo ciekawe, że Niemcy zupełnie się nie poczuwają do tego problemu.


Chociaż kiedyś przepraszali.


Polityka Niemiec wobec Polski to zawsze polityka takiego poklepania po plecach. Powiedzmy sobie szczerze, wczorajsze przemówienie kanclerza brzmi jak przemówienie mafioza. Powiedział miej więcej coś takiego: ma pan piękny dom, nie chciałbym, żeby coś złego się z tym domem stało. A przekaz jest jasny w komunikacji strategicznej. Jeśli Polska będzie się domagała reparacji, to Niemcy mogą powiedzieć, że kwestia granicy zachodniej Polski nie jest do końca rozwiązana. I tutaj wraca znowu Rosja, która jest jednym z gwarantów granicy zachodniej Polski.

Bardzo niebezpieczne przemówienie, szokujące. Sam jestem bardzo ciekawy, jak zareaguje strona polska.


Czy możliwe jest odzyskanie jakichkolwiek pieniędzy od Niemiec?


Jest możliwe, jeśli otrzymamy istotną pomoc przede wszystkim ze strony Stanów Zjednoczonych, które mają kłopot z Niemcami. Są nawet w tym momencie rozdrażnione postawą niemiecką, bo USA w dalszym ciągu musi finansować bezpieczeństwo Europy, a Niemcy w dalszym ciągu nie chcą się do tego bezpieczeństwa dokładać.


| red: zmj, sp


Przeczytaj, zanim skomentujesz



ZNAJDŹ NAS





REKLAMA
NIETEATR - BELFER

REKLAMA
OiFP IX SYMFONIA BEETHOVENA

Podlaskie Centrum Produktu Lokalnego
prof. Leszek Borysiewicz, fot. Joanna Szubzda

prof. Leszek Borysiewicz [wideo]

immunolog, były rektor Uniwersytetu Cambridge
2.06.2023

Dziewczynki i chłopcy w wieku 12 i 13 lat mogą już za darmo szczepić się przeciw HPV. Rodzice i opiekunowie mogą je zapisywać poprzez Internetowe Konto Pacjenta, bezpośrednio w placówce POZ lub za pośrednictwem infolinii.

fot. Marcin Gliński

Mateusz Adaszczyk

prezes Stowarzyszenia Absolwentów Politechniki Białostockiej
2.06.2023

- Przez cztery lata z powodu pandemii Juwenalia w Białymstoku nie były organizowane. Dziś to nowe otwarcie, nowa siła. Mieliśmy w sprzedaży 7 tysięcy karnetów - wszystkie się wyprzedały, więc zainteresowanie jest spore - mówił w Polskim Radiu Białystok prezes Stowarzyszenia Absolwentów Politechniki Białostockiej Mateusz Adaszczyk.

Mateusz Feszler, fot. Sylwia Krassowska

Mateusz Feszler [wideo]

przewodniczący Młodzieżowego Sejmiku Województwa Podlaskiego
1.06.2023

"Działamy po to, aby głos młodych ludzi z całego naszego województwa był dobrze słyszany" - mówi Mateusz Feszler.


Ewelina Grygatowicz-Szumowska, fot. Marcin Mazewski

Ewelina Grygatowicz-Szumowska [wideo]

przewodnicząca Porozumienia Polskich Przedsiębiorców Zjednoczony Wschód
31.05.2023

W związku z zamknięciem przejść granicznych w naszym regionie część przedsiębiorców tam działających planuje się przebranżowić. - Na przykład osoby, które zajmowały się handlem, myślą o handlu internetowym - mówi Ewelina Grygatowicz-Szumowska.

Kamil Kłysiński, mat. prywatne

Kamil Kłysiński [wideo]

z Ośrodka Studiów Wschodnich
30.05.2023

"Jest takie ryzyko, że presja migracyjna wzrośnie w najbliższym czasie. Jest absolutnie wrogi stosunek władz białoruskich do Polski" - mówił w Polskim Radiu Białystok Kamil Kłysiński z Ośrodka Studiów Wschodnich.

Wojciech Pertkiewicz, fot. Monika Kalicka

Wojciech Pertkiewicz

prezes Jagiellonii Białystok
29.05.2023

Przed Jagiellonią budowa drużyny na kolejny sezon. Finansowo w klubie się nie przelewa, dlatego wiele będzie zależeć od rozmów z radą nadzorczą - mówi prezes Wojciech Pertkiewicz.


Maciej Rant, fot. Sylwia Krassowska

Maciej Rant

organizator Błotnej Ligi Mistrzów w piłce nożnej
28.05.2023

W dniach 24 i 25 czerwca w Korycinie odbędzie się 7. edycja Swampions Soccer League, czyli Błotnej Ligi Mistrzów. To jedna z najbardziej oryginalnych imprez sportowych w naszym regionie.

Kaciaryna Dzierman, fot. Sylwia Krassowska

Kaciaryna Dzierman [wideo]

Białoruska Diaspora Białegostoku
26.05.2023

"Chcemy pokazać ludziom, że to, co się dzieje na Białorusi, to się nie skończyło. Nie możemy mówić o tym w czasie przeszłym. Nadal trwa terror, trwają represje" - mówi Kaciaryna Dzierman.

Marcin Ratajczak, fot. PRB

Marcin Ratajczak

współtwórca i właściciel firmy INURU
26.05.2023

Nowoczesna, innowacyjna firma to marzenie wielu osób. Jaką drogę trzeba pokonać, by ją stworzyć? Jakie trzeba mieć umiejętności i ile wyrzeczeń to kosztuje?


Dominika Dębska, Joanna Sikora i Aleksandra Sadokierska, fot. Barbara Sokolińska

Dominika Dębska, Joanna Sikora i Aleksandra Sadokierska

reportażystki Polskiego Radia Białystok
26.05.2023

- Polska szkoła reportażu jest zupełnie inna. (...) To jest dla nas zderzenie i możliwość konfrontacji tego, jak my postrzegamy sztukę reportażu radiowego i otworzenia się na inne formy - mówi o udziale w International Feature Conference AudioDocs w Reykjavíku na Islandii Joanna Sikora.

Grzegorz Kuczyński, fot. Joanna Szubzda

Grzegorz Kuczyński

prezes Fundacji "Białystok Biega"
25.05.2023

- Bardzo duża część zawodników to osoby, które startują raz w roku, właśnie w charytatywnej sztafecie Plum Ekiden. Nowością w tej edycji jest klasyfikacja rodzinna. Są jeszcze miejsca, można się zapisywać.

dr inż. Andrzej Chmielewski, fot. Joanna Szubzda

dr inż. Andrzej Chmielewski [wideo]

prodziekan do spraw studenckich i kształcenia Wydziału Informatyki Politechniki Białostockiej
25.05.2023

- Bezpieczeństwo dużych firm, ale i całego kraju zależy od tego, jak zachowujemy się my jako jednostki, bo przejęcie kontroli nad małym urządzeniem może być początkiem dalszych cyberataków.


Karol Zimnoch, fot. Marcin Gliński

Karol Zimnoch [wideo]

doradca kredytowy
24.05.2023

"Teraz, kiedy wchodzi ten program "Bezpieczny kredyt 2 procent", to się okazuje, że te kredyty będą o wiele tańsze, więc więcej osób będzie stać po prostu na zakup mieszkania" - mówił w Polskim Radiu Białystok doradca kredytowy Karol Zimnoch.

gen. Andrzej Jakubaszek, fot. Sylwia Krassowska

gen. Andrzej Jakubaszek [wideo]

komendant Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej
23.05.2023

Prawie 10 tysięcy prób nielegalnego przekroczenia granicy z Białorusi do Polski odnotowała od początku roku Straż Graniczna. Pomimo wybudowanej zapory na granicy, Białorusini nadal podsycają kryzys migracyjny.

dr Agnieszka Muzyk, fot. Adam Dąbrowski

dr Agnieszka Muzyk [wideo]

dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Łomży
23.05.2023

"Zawsze powtarzam, by czytać polecenia bardzo spokojnie, ze zrozumieniem i do końca. To jest najważniejsze zalecenie" - radzi dr Agnieszka Muzyk.


Źródło: archiwum prywatne Brygidy Dzidek

dr Brygida Dzidek

założycielka i prezeska Haptology
23.05.2023

Wirtualny świat pochłania nas coraz bardziej. Coraz więcej mówimy między innymi o sztucznej inteligencji i immersji. Czy niesie to za sobą zagrożenia?

Marek Konkolewski, fot. archiwum prywatne

Marek Konkolewski [wideo]

były policjant z Komendy Głównej Policji, ekspert bezpieczeństwa ruchu drogowego
22.05.2023

"Nie wróci wolna amerykanka, anarchia na polskie drogi. To, że wrócimy do starego, sprawdzonego systemu naliczania punktów karnych, nie spowoduje wzrostu liczby wypadków" - mówi Marek Konkolewski.

Mirosław Oliferuk, fot. Paweł Wądołowski

Mirosław Oliferuk [wideo]

dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Łomży
19.05.2023

"Będzie to rozwiązanie zdecydowanie bardziej bezpieczne niż to, co jest w tej chwili" - tak o zakazie wyprzedzania samochodów ciężarowych przez inne ciężarówki na drogach ekspresowych i autostradach mówi dyrektor łomżyńskiego WORD-u Mirosław Oliferuk.


dr Maciej Białous, fot. Joanna Szubzda

dr Maciej Białous [wideo]

socjolog z Uniwersytetu w Białymstoku
18.05.2023

Waloryzacja świadczenia 500 plus do 800 plus może zapewnić PiS-owi utrzymanie swojego elektoratu - uważa socjolog dr Maciej Białous.

prof. Henryk Wnorowski, fot. Sylwia Krassowska

prof. Henryk Wnorowski [wideo]

z Rady Polityki Pieniężnej
17.05.2023

"Jesteśmy wielkim krajem, wielką gospodarką i nasz budżet jest coraz większy" - mówił w Polskim Radiu Białystok prof. Henryk Wnorowski.

Siarhiej Vieramiejenka, fot. Joanna Szubzda

Siarhiej Vieramiejenka [wideo]

z białostockich struktur Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji
16.05.2023

Spotkanie Wołodymyra Zełenskiego i Swiatłany Cichanouskiej to bardzo ważny sygnał. To też motywacja dla całej białoruskiej opozycji, m.in. w obliczu doniesień o chorobie Aleksandra Łukaszenki - uważa Siarhiej Vieramiejenka.


prof. Adam Bartnicki, fot. Joanna Szubzda

prof. Adam Bartnicki [wideo]

ekspert ds. bezpieczeństwa z Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku
15.05.2023

Takie sytuacje jak przelot rosyjskiej rakiety, czy balonu z Białorusi mogą się wciąż zdarzać - mówił ekspert ds. bezpieczeństwa z Uniwersytetu w Białymstoku prof. Adam Bartnicki.

Mikołaj Pawlak, źródło: brpd.gov.pl

Mikołaj Pawlak [wideo]

Rzecznik Praw Dziecka
12.05.2023

"Sprawy dzieci wymagają natychmiastowej reakcji" - mówi Mikołaj Pawlak.

Jacek Bogucki, fot. Joanna Szubzda

Jacek Bogucki [wideo]

senator PiS, były wiceminister rolnictwa
11.05.2023

- Rzadko mówi się o tym, że 80 proc. problemu, może nawet 90, to jest spadek cen zbóż na rynkach: światowym i europejskim. Natomiast w 10-20 proc. dołożył się do tego import z Ukrainy.


Bartosz Bezubik, fot. Barbara Sokolińska

Bartosz Bezubik [wideo]

prezes Zakładu Przemysłu Sklejek Biaform
10.05.2023

- Wydaje mi się, że podobnie jak w przypadku Bojar, tym bardziej na Dojlidach wniosek o utworzenie parku kulturowego nie zyska aprobaty stosownych instytucji - mówił na antenie Polskiego Radia Białystok Bartosz Bezubik.

fot. Marcin Gliński

Agnieszka Maliszewska [wideo]

dyrektor Polskiej Izby Mleka
9.05.2023

"Mlekovita, Mlekpol, Piątnica to są te firmy, które dzisiaj bez wątpienia są liderami nie tylko w naszym kraju, ale też świetnie sobie radzą w świecie" - mówiła w Polskim Radiu Białystok Agnieszka Maliszewska.

Paweł Łatuszka, fot. Joanna Szubzda

Paweł Łatuszka [wideo]

były ambasador Białorusi w Polsce, kierujący Narodowym Zarządem Antykryzysowym
8.05.2023

- Tortury, kalectwo, aresztowania, wyroki ponad 20 lat więzienia. A Unia Europejska absolutnie nie reaguje. Co się powinno jeszcze wydarzyć, żeby sytuacja na Białorusi była w centrum uwagi? - pyta Paweł Łatuszka.


Marzena Paczuska, fot. Sylwia Krassowska

Marzena Paczuska [wideo]

Członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
5.05.2023

W drugim z rzędu badaniu słuchalności firmy Kantar Polska Radio Białystok utrzymuje drugie miejsce w stolicy Podlasia. Wyższą słuchalność od nas ma jedynie ogólnopolskie RMF FM.

Andrzej Chodkiewicz, fot. Barbara Sokolińska

Andrzej Chodkiewicz [wideo]

zastępca Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Białymstoku ds. Ochrony przed Powodzią i Suszą
5.05.2023

- Myślę, że ta inwestycja będzie służyć społeczności lokalnej - mówi Andrzej Chodkiewicz o Wielkiej Pętli Mazurskiej, czyli drodze wodnej, która ma połączyć Śniardwy z innymi jeziorami.

Dariusz Piontkowski, fot. Joanna Szubzda

Dariusz Piontkowski [wideo]

wiceminister edukacji i nauki
4.05.2023

- Nie zawsze ocena w jednej szkole, jest porównywalna z oceną w drugiej szkole. Dlatego matura jest potrzebna - pozwala w sposób bardziej obiektywny spojrzeć na poziom wiedzy i umiejętności wszystkich uczniów - mówi wiceminister.


podinsp. Tomasz Krupa, fot. Sylwia Krassowska

podinsp. Tomasz Krupa

rzecznik podlaskiej policji
28.04.2023

Przed nami pięć dni długiego, świątecznego weekendu. O czym musimy pamiętać, żeby była to prawdziwie bezpieczna majówka?

Katarzyna Turosieńska, fot. Barbara Sokolińska

Katarzyna Turosieńska

prezes oddziału podlaskiego Polskiej Izby Turystyki
28.04.2023

"My jesteśmy spragnieni podróżowania. Zbyt długo byliśmy pozamykani, siedzieliśmy w domu, to było bardzo ograniczające. Dodatkowo w naszym województwie mieliśmy jeszcze wykluczony pas przy strefie przygranicznej. W tę majówkę możemy podróżować już całkowicie bez przeszkód" - mówiła w Polskim Radiu Białystok Katarzyna Turosieńska.

Cezary Kulesza, fot. Joanna Szubzda

Cezary Kulesza

Prezes PZPN
27.04.2023

Wygrana w sobotnim meczu z Wartą Poznań powinna zapewnić Jagiellonii bezpieczne miejsce w tabeli - mówi prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej, były szef Jagi, Cezary Kulesza, który odwiedził Białystok przy okazji konferencji organizowanej przez Podlaski Związek Piłki Nożnej.


Kamil Bortniczuk, źródło: gov.pl

Kamil Bortniczuk

minister sportu i turystyki
27.04.2023

"Jeżeli któryś z rosyjskich czy białoruskich sportowców podpisze deklarację, w ramach której będzie potępiał zbrodnie wojenne (...) to oczywiście tak, widzimy miejsce dla takiego sportowca w międzynarodowej społeczności sportowej".

Józef Mozolewski, fot. Joanna Szubzda

Józef Mozolewski [wideo]

przewodniczący podlaskiej "Solidarności"
26.04.2023

Na jaki wzrost minimalnego wynagrodzenia możemy liczyć od przyszłego roku? - Myślę, że ciągle jest aktualna propozycja 4 tys. zł - mówi Józef Mozolewski.

gen. Romana Polko, źródło: archiwum prywatne

gen. Roman Polko

były dowódca jednostki wojskowej GROM
25.04.2023

"Budujemy technologie XXI wieku - kupujemy F-35, Himarsy, Abramsy, również będą te polskie produkty realizowane wspólnie z Koreą Południową. To wszystko wskazuje na to, że polska armia jest najnowocześniejsza na świecie. Nie ma w tym ani odrobiny przesady" - mówił w Polskim Radiu Białystok gen. Roman Polko.




źródło: www.radio.bialystok.pl​


Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok