Radio Białystok | Wiadomości | W białostockim areszcie śledczym otwarto izbę pamięci ofiar systemów totalitarnych

W białostockim areszcie śledczym otwarto izbę pamięci ofiar systemów totalitarnych

15.10.2018, 13:50, akt. 15:08

Miejsce Upamiętnienia Ofiar Systemów Totalitarnych w latach 1939-1956 otwarto w poniedziałek (15.10) w Areszcie Śledczym w Białymstoku. Dotychczas odkryto tam szczątki blisko 400 ofiar. To przywracanie pamięci ofiarom, złożenie im hołdu, a także spłata długu wobec nich - mówiono podczas uroczystości.

Izba Pamięci Ofiar Totalitaryzmu Sowieckiego i Hitlerowskiego, fot. Ryszard Minko
Izba Pamięci Ofiar Totalitaryzmu Sowieckiego i Hitlerowskiego, fot. Ryszard Minko


0:00
0:00
W białostockim areszcie śledczym otwarto izbę pamięci ofiar systemów totalitarnych - relacja Ryszarda Minko | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.

Uroczystość w areszcie śledczym

- Upamiętniamy dzisiaj setki ofiar ludobójczych zbrodni dwóch totalitarnych reżimów na polskich patriotach - mówił podczas uroczystości wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin. Dodał, że powinniśmy pamiętać i czcić każdą z tych osób indywidualnie.

- Każda z nich miała swoje marzenia i każda z nich miała swoje plany życiowe, każda z nich miała swoich najbliższych, ludzi, których kochali, z którymi chcieli spędzić resztę życia, a jednak każda z tych osób zdecydowała się poświęcić życie dla Polski, poświęcić życie dla nas - powiedział wicepremier. Mówił, że otwierając to miejsce pamięci symbolicznie oddajemy hołd ofiarom. 

Gowin zwrócił się także do rodzin i bliskich ofiar mówiąc, że "to jest  ten moment, kiedy wolna Polska oddaje hołd waszym ojcom, waszym braciom, siostrom, waszym dziadkom, waszym najbliższym".

List prezesa IPN

"W ten sposób Instytut Pamięci Narodowej spłaca dług zaciągnięty  wobec tych, którzy nie doczekali wolności, a pozostali wierni Bogu i  ojczyźnie" - napisał w liście odczytanym podczas uroczystości prezes IPN  Jarosław Szarek. Zwrócił uwagę, że teren aresztu, to miejsce, które  przez wiele lat "było świadkiem zbrodni dokonywanych przez niemieckich,  sowieckich i komunistycznych oprawców". "Na mapie brunatnego i czerwonego terroru jest jednym z najbardziej złowrogich" - dodał.

W liście napisał, że przez mury więzienia przeszło tysiące osób, w  ich sprawach trwały śledztwa i odbywały się fasadowe procesy, po których  dokonywano na nich wyroki śmierci, a szczątki grzebano w podziemiach  budynku aresztu lub w przywięziennym ogrodzie. "Od dzisiaj w tym miejscu  będzie można dotknąć świadectwa ich czynu i ofiary" - dodał Szarek.

Głos w imieniu rodzin zabrał Jerzy Rybnik, syn płk. Aleksandra Rybnika

Głos w imieniu rodzin zabrał Jerzy Rybnik, syn płk. Aleksandra Rybnika, dowódcy organizacji podziemnych, który w 1946 roku został  skazany w Białymstoku na śmierć i stracony wraz z grupą podkomendnych.  Jerzy Rybnik mówił, że szczątków ojca nie znaleziono do dziś.  Powiedział, że być może są tutaj, wśród tych szczątków znalezionych na  terenie aresztu. Chciałby - jak dodał - móc pochować ojca i pomodlić się  nad jego grobem.

Jak mówił dyrektor Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w  Białymstoku ppłk Piotr Kondraciuk, miejsce pamięci otwarto dzięki  współpracy z IPN. Dodał, że to pomnik wszystkich pomordowanych, a także  ważne miejsce edukacji historycznej w regionie.

Miejsce pamięci znajduje się w dwóch salach budynku administracyjnym  aresztu śledczego, udostępniono tam przedmioty należące do ofiar, a  znalezione podczas ekshumacji. To m.in. guziki, łuski, naboje,  sprzączki, medaliki, ale też grzebień czy zegarek. Jedna z sal  ekspozycyjnych, to była sala, gdzie wykonywano wyroki śmierci.

Śledztwa IPN na terenie białostockiego aresztu

Teren białostockiego aresztu, to miejsce kilkuletnich ekshumacji w ramach śledztw IPN dotyczących m.in. zbrodni komunistycznych  funkcjonariuszy UB. Najpoważniejsze poszukiwania były prowadzone na  zewnątrz budynków, terenie dawnego przywięziennego ogrodu. Tam, w ramach  prac ekshumacyjnych prowadzonych na dużą skalę w pięciu etapach w  latach 2013-2015, odkryto łącznie szczątki 385 osób: mężczyzn, kobiet i  dzieci. Z dotychczasowych ustaleń wynika, że większość ofiar pochodzi z  czasu okupacji niemieckiej. Szczątki pierwszych udało się już  zidentyfikować na podstawie badań DNA.

Poszukiwania były prowadzone również w piwnicach budynku administracyjnego tego aresztu. Odkryto tam szczątki dziesięciu osób i  drobne fragmenty kości co najmniej jeszcze jednej. Ze źródeł  archiwalnych i dowodów zebranych w śledztwie prokuratorów białostockiego  oddziału IPN wynika, że w piwnicach miejscowego aresztu wykonywane były  w latach 40. i 50. ubiegłego wieku wyroki śmierci, wydawane przez  ówczesny miejscowy Wojskowy Sąd Garnizonowy, a następnie Wojskowy Sąd  Rejonowy.(PAP)

źródło: PAP | red: mag

PRB
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów z iOS

PRB
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów z Androidem

Przeczytaj, zanim skomentujesz

ZOBACZ TEŻ:


Prezydent wręczył rodzinom noty identyfikacyjne ich bliskich - wśród nich białostoczanin

4.10.2018, 15:00

Rodziny 21 ofiar totalitaryzmów odebrały w Pałacu Prezydenckim noty identyfikacyjne swoich krewnych.


Specjaliści z IPN znów zbadali okolice cmentarza prawosławnego w Białymstoku

1.10.2018, 13:53

Specjaliści z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN przeprowadzili badania sondażowe na kolejnej działce w okolicach cmentarza prawosławnego w Białymstoku. Poszukują tam miejsc pochówków ofiar miejscowego UB z lat 1944-54. Szczątków ludzkich nie odnaleziono, ale badania będą kontynuowane.


Stowarzyszenie Wizna 1939 chce wstrzymania prac przy drodze w Mątwicy

24.09.2018, 18:36

Stowarzyszenie domaga się wstrzymania prac przy modernizacji drogi Łomża-Nowogród. Uważa, że trzeba szczegółowo zbadać teren, gdzie znaleziono ludzkie szczątki.


Uczniowie z podlaskich szkół odwiedzili miejsca pamięci na Litwie i Łotwie - "Śladami Bohaterów"

19.09.2018, 07:20

Grupa uczniów podlaskich szkół odwiedziła na Litwie miejsca pamięci związane z Marszałkiem Józefem Piłsudskim oraz w Dyneburgu na Łotwie. Minął drugi dzień wyjazdu edukacyjnego dla młodzieży organizowanego przez białostocki oddział IPN pod hasłem "Śladami Bohaterów".





ZNAJDŹ NAS


















źródło: www.radio.bialystok.pl

Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok