Rząd proponuje, aby minimalne wynagrodzenie za pracę w 2026 r. wyniosło 4806 zł brutto. To o 140 zł więcej niż obecnie. Jakie są propozycje związków zawodowych i czy jest szansa na porozumienie rządu, związkowców i pracodawców w tej sprawie? To pytania do wiceprzewodniczącego podlaskiej rady OPZZ Andrzeja Aleksiejczuka. 

Związki zawodowe chcą więcej niż rząd

Rządowa propozycja wzrostu płacy minimalnej od stycznia 2026 roku to 4806 zł brutto - o 140 zł więcej niż obecnie, co odpowiada około 3 proc. wzrostu.

Wszystkie centrale związkowe, które są dziś w Radzie Dialogu Społecznego, wyraziły wspólne stanowisko: chcemy płacy minimalnej na poziomie 5015 zł. To jest wzrost o około 7,5 proc. w stosunku do wartości obecnej - mówi Andrzej Aleksiejczuk.

Zdaniem rady OPZZ takie wyliczenia wynikają bezpośrednio ze wzrostu średniej płacy w sektorze przedsiębiorstw - między IV kwartałem 2024 r. a I kwartałem 2025 r. wzrosła ona o 5,5 proc. Związkowcy argumentują, że osoby zarabiające najmniej powinny otrzymywać relatywnie wyższe podwyżki, aby nadążyć za rosnącymi kosztami życia.

"Nie płaca minimalna napędza inflację"

Zdaniem wiceprzewodniczącego podlaskiej rady OPZZ, jednym z głównych zarzutów wobec rządowej propozycji jest jej oderwanie od realiów życia osób o najniższych dochodach.

Uposażenie osób najniżej zarabiających powinno rosnąć bardziej dynamicznie, aniżeli płaca w sektorze przedsiębiorstw, bo płaca w sektorze przedsiębiorstw powoduje tak samo wzrost cen w całym kraju. I ten wzrost cen jest najbardziej odczuwalny nie dla tych najlepiej zarabiających, tylko tych najsłabiej zarabiających - zaznacza wiceprzewodniczący podlaskiej rady OPZZ.

Andrzej Aleksiejczuk podkreśla też, że inflacja to złożony proces i nie można jej wiązać tylko z podnoszeniem płacy minimalnej. Wskazuje m.in. na potencjalne zagrożenia zewnętrzne.

Ostatnie wydarzenia w rejonie Zatoki Perskiej mogą sprawić, że ceny ropy poszybują w górę. To będzie impuls inflacyjny, który uderzy w najsłabiej zarabiających -dodaje Aleksiejczuk.

"Rząd hołduje tendencjom liberalnym"

Andrzej Aleksiejczuk nie przebiera w słowach, mówiąc o podejściu rządu do polityki płacowej.

To pokazuje liberalne tendencje w rządzie. HR-owcy we współczesnej Polsce twierdzą, że płaca minimalna powinna być kształtowana regionalnie. Rząd nie proponuje zróżnicowania, ale zaniża stawkę dla całego kraju - mówi Aleksiejczuk.

Tymczasem z danych wynika, że Polska wciąż nie dogoniła najlepiej zarabiających krajów Europy.

 Nasza płaca minimalna jest niewiele ponad 1000 euro. Dla porównania: w Niemczech, Luksemburgu czy Holandii jest wyższa nawet o 1000-1500 euro - dodaje Aleksiejczuk.

"50 złotych? To drwina"

Propozycja pracodawców? Podwyżka o 50 zł, czyli około 1 proc.

Powiem tak, o rozwiązaniach śmiesznych nie ma sensu rozmawiać. To jest jak drwina z tych najsłabiej zarabiających. Pracodawcy chcieliby mieć duży bank taniej siły roboczej, z którego korzystają głównie zachodnie korporacje, a nie lokalne firmy - mówi Aleksiejczuk.

Czy mediana to rozwiązanie? Związkowcy mają wątpliwości

Niektórzy pracodawcy proponują powiązanie płacy minimalnej z medianą wynagrodzeń - miałaby ona wynosić 60 proc. tej wartości. Ale OPZZ nie jest do tego entuzjastycznie nastawione. 

Gdyby mediana wynagrodzeń była kształtowana wyłącznie na podstawie danych z sektora przedsiębiorstw - to może. Ale w tej chwili mamy też małe firmy i administrację, które zaniżają średnią. Taka konstrukcja nie zapewni realnej poprawy bytu osób o najniższych dochodach - mówi Andrzej Aleksiejczuka.

Co dalej? "Zawsze jest szansa"

Zgodnie z procedurą, strony Rady Dialogu Społecznego mają 30 dni na uzgodnienie wspólnego stanowiska. Jeśli się nie dogadają - decyzję podejmie jednostronnie rząd. Termin graniczny to 15 września.

Jeśli będziemy się cieszyć, że "nie jest źle, bo mogło być gorzej" - to nie o to chodzi. Chodzi o bezpieczeństwo socjalne dla jak największej liczby pracowników - podsumowuje Aleksiejczuk.

Jakiekolwiek ustalenia zapadną w najbliższych tygodniach - wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku.

| red: tk, gl